Ηλίστα των ποσών ανά χώρα για την ανάκαμψη από τον κορονοϊό ανακοινώθηκε σήμερα, Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου, από την Κομισιόν. Πρόκειται για μέρος του πακέτου των 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποφάσισε η μαραθώνια Σύνοδος Κορυφής τον Ιούλιο. Συγκεκριμένα, είναι το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης (Recovery and Resilience Facility), που αποτελεί μέρος του συνολικού ποσού, δηλαδή τα 560 δισ. ευρώ (από τα 750 δισ. ευρώ).
Σύμφωνα με τα στοιχεία, στην πρώτη φάση της κατανομής, η Ελλάδα θα λάβει 12,612 δισ. ευρώ (70% το 2021 και 2022) και 3,631 δισ. ευρώ στη 2η φάση (30%, το 2023). Ωστόσο, δεν προσδιορίζονται τα υπόλοιπα ποσά που μένει να λάβει κάθε χώρα, αφού πρέπει πρώτα να κατατεθούν τα σχέδια του κάθε κράτους – μέλους στην Κομισιόν και να εγκριθούν.
Η Κύπρος θα λάβει 764 εκατ. ευρώ (70% το 2021 και 2022) και 204 εκ.ευρώ στη δεύτερη φάση (30%, το 2023. Τα ποσά αυτά αφορούν τις επιχορηγήσεις (και όχι τα δάνεια).
Το Recovery and Resilience Facility, βασικό κομμάτι του πρώτου πυλώνα του Next Generation EU, περιέχει 310 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Τον πρώτο πυλώνα συμπληρώνουν τα 55 δισ. ευρώ του προγράμματος React EU, 90 του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης, και 40 του ταμείου δίκαιης μετάβασης (συνολικά 405 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια). Σε αυτά προστίθενται τα 56.3 δισ. ευρώ του ταμείου εγγυήσεων για τις επιχειρήσεις, Invest EU και ταμείο στρατηγικών επενδύσεων, (πυλώνας ΙΙ) και τα 38,7 δισ. ευρώ του τρίτου πυλώνα (μαθαίνοντας τα διδάγματα της κρίσης).
Προκειμένου να λάβουν τα ποσά, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν τα σχέδια αποκατάστασης και ανθεκτικότητας που περιγράφουν τις εθνικές ατζέντες επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων. Τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών πρέπει να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις οικονομικής πολιτικής που ορίζονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις των τελευταίων ετών και ιδίως στους κύκλους του 2019 και του 2020.
Τα σχέδια πρέπει επίσης να επιτρέψουν στα κράτη μέλη να ενισχύσουν το δυναμικό οικονομικής ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα και να ανταποκριθούν στις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις. Ως προς αυτό, η Κομισιόν απευθύνει στρατηγική καθοδήγηση για την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στην ετήσια στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη του 2021 (ASGS), ανοίγοντας ουσιαστικά το φετινό ευρωπαϊκό οικονομικό εξάμηνο.
Το 2019, η ASGS περιείχε τη στρατηγική ανάπτυξης βασισμένη στην ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία και την έννοια της ανταγωνιστικής βιωσιμότητας. Η φετινή ASGS βρίσκεται σε πλήρη συνέχεια με την προηγούμενη. Οι τέσσερις διαστάσεις της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της παραγωγικότητας, της δικαιοσύνης και της μακροοικονομικής σταθερότητας που προσδιορίστηκαν στο ASGS του περασμένου έτους παραμένουν οι κατευθυντήριες αρχές που υποστηρίζουν τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών και τις εθνικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις τους. Αυτές οι διαστάσεις βρίσκονται στην καρδιά του ευρωπαϊκού εξαμήνου και διασφαλίζουν ότι η νέα ατζέντα ανάπτυξης συμβάλλει στη δημιουργία θεμελίων για μια πράσινη, ψηφιακή και βιώσιμη ανάκαμψη, αναφέρει η Κομισιόν.
Επιπλέον η Κομισιόν παρουσιάζει επίσης σήμερα πρόσθετες συστάσεις στα κράτη μέλη σχετικά με τον καλύτερο τρόπο παρουσίασης των σχεδίων αποκατάστασης και ανθεκτικότητάς τους, καθώς και ένα πρότυπο πρότυπο για τα σχέδιά τους.
Με βάση τη συνάφειά τους μεταξύ των κρατών μελών, τις απαιτούμενες πολύ μεγάλες επενδύσεις και τη δυνατότητά τους να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη και να αποκομίσουν οφέλη από τις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις, η Κομισιόν ενθαρρύνει έντονα τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στα σχέδιά τους επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα ακόλουθα θεματικά πεδία:
- Power up – προεφοδιασμός καθαρών τεχνολογιών από το μέλλον και η επιτάχυνση της ανάπτυξης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
- Ανακαίνιση – βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων.
- Επαναφόρτιση και ανεφοδιασμός καυσίμων – προώθηση καθαρών τεχνολογιών με αντοχή στο μέλλον για την επιτάχυνση της χρήσης βιώσιμων, προσβάσιμων και έξυπνων μεταφορών, φόρτισης και ανεφοδιασμού σταθμών και επέκταση των δημόσιων μεταφορών.
- Σύνδεση – γρήγορη ανάπτυξη ταχέων ευρυζωνικών υπηρεσιών σε όλες τις περιοχές και τα νοικοκυριά, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων οπτικών ινών και 5G.
- Εκσυγχρονισμός – ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών και υγειονομικών συστημάτων.
- Scale-up – αύξηση των δυνατοτήτων cloud βιομηχανικών δεδομένων στην Ευρώπη και η ανάπτυξη των πιο ισχυρών, προηγμένων και βιώσιμων επεξεργαστών
- Reskill and upskill – προσαρμογή των εκπαιδευτικών συστημάτων για την υποστήριξη ψηφιακών δεξιοτήτων και εκπαιδευτικής και επαγγελματικής κατάρτισης για όλες τις ηλικίες.
Η εφαρμογή της διευκόλυνσης θα συντονιστεί από την ειδική ομάδα ανάκτησης και ανθεκτικότητας της Κομισιόν σε στενή συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων. Μια επιτροπή υπό την προεδρία της Προέδρου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρέχει ένα πολιτικό προσανατολισμό στην Task Force για να βοηθήσει στην εξασφάλιση της εφαρμογής της Διευκόλυνσης με συνεκτικό και αποτελεσματικό τρόπο, αναφέρει η Κομισιόν.