Σε εφημερίδα της 21.8.22 (Κυριακή) δημοσιεύθηκε πρόταση του πρώην δημάρχου Θεσσαλονίκης κ. Γιάννη Μπουτάρη με τίτλο «Μία πρόταση για τα αρχαία του μετρό», στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρονται και τα εξής: «… Αντίρρηση: Η εν λόγω απόφαση του ΚΑΣ προβλέπει ότι το σύνολο των ευρημάτων (πόσα, άραγε, είναι αυτά;) που βρέθηκαν στις ανασκαφές θα εκτεθούν σε ειδικό χώρο που σχεδιάζεται στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά. Πώς είναι δυνατόν ευρήματα συνυφασμένα με τη ζωή και την ιστορία της πόλης να εκτεθούν εκτός του φυσικού χώρου τους;… Ξέρουμε, επίσης, ότι τα μουσεία της πόλης πάσχουν από χαμηλή επισκεψιμότητα… Φυσικά, η απόσταση από το κέντρο θα αποτελέσει έναν ακόμη αποτρεπτικό παράγοντα σε οποιαδήποτε προσπάθεια αντιστροφής της κατάστασης…»
Προφανώς ο π. δήμαρχος θεωρεί ως Θεσσαλονίκη μόνον τον κεντρικό δήμο. Τι κρίμα! Εμείς όμως, ευτυχώς και η Ελληνική Πολιτεία, ως Θεσσαλονίκη θεωρούμε το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης (ΠΣΘ). Θεσσαλονίκη είμαστε όλοι μαζί! Δεν είμαστε χωριστά «κράτη» οι δήμοι του ΠΣΘ, ούτε οι πολίτες κάνουν… χρήση διαβατηρίων για τις μετακινήσεις μεταξύ των δήμων μας…
Η απόδοση των εγκαταλελειμμένων στρατοπέδων στις τοπικές κοινωνίες και η αξιοποίησή τους αποτελεί σταθερό διαχρονικό αίτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των πολιτών της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα της Δυτικής Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκονται τα περισσότερα Στρατόπεδα και πρώην Στρατόπεδα, για χρήσεις κοινής ωφέλειας και κοινωνικών υποδομών.
Η Δυτική Θεσσαλονίκη στον ευρύτερο χώρο του ΠΣΘ είναι η πολυπληθέστερη περιοχή (450.000 άνθρωποι), έχει τα περισσότερα σχολεία (454), τους περισσότερους μαθητές και τον νεότερο πληθυσμό.
Χρόνια τώρα βιώνει την απόρριψη, καθώς χρησιμοποιείται ως «δοχείο απορριμμάτων», αφού οτιδήποτε ρυπαίνει και επιβαρύνει περιβαλλοντικά χωροθετείται δυτικά. Πλέον, γίνεται αποδεκτό από όλους (κόμματα, αυτοδιοίκηση, φορείς), ότι αυτή η άδικη και μη ισόρροπη ανάπτυξη της πόλης (ανατολικά-κέντρο-δυτικά), πρέπει να σταματήσει και να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Το πρώην Στρατόπεδο Παύλου Μελά βρίσκεται εντός κατοικημένης περιοχής, επί της κεντρικής και ιστορικής Λεωφόρου Λαγκαδά (πρώην Κωνσταντινουπόλεως). Γειτνιάζει άμεσα με τους Δήμους Θεσσαλονίκης (Ξηροκρήνη), Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Παύλου Μελά, Ευόσμου – Κορδελιού και Νεάπολης – Συκεών. Η απόσταση δε από το κέντρο είναι μόλις 4 λεπτά!
Η τελική απόφαση για την απόδοση και την αξιοποίησή του σφράγισε έναν κύκλο ωρίμασης, που κράτησε χρόνια και που διαχρονικά υιοθέτησαν όλες οι κυβερνήσεις και συνέβαλαν αποφασιστικά ώστε να παραδοθεί στην τοπική Αυτοδιοίκηση, τοποθετώντας εντός αυτού υπερτοπικές λειτουργίες. για την Πόλη της Θεσσαλονίκης και, γιατί όχι, της Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς η Περιφέρεια χρηματοδότησε άμεσα τον περιβάλλοντα χώρο.
Οι λειτουργίες που αποφασίστηκαν στα διατηρητέα εμβληματικά κτήρια είναι: το Μουσείο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού και το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Η απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) του Υπουργείου Πολιτισμού και της Υπουργού Πολιτισμού κ.Λίνας Μενδώνη, να εκτεθούν τα ευρήματα από τις ανασκαφές του Μετρό σε ένα συγκεκριμένο κτήριο μεγάλου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, είναι ορθή, δίκαιη και οδηγεί στην ανάδειξη των ευρημάτων, με τήρηση της σχετικής αρχαιολογικής νομοθεσίας της χώρας μας.
Διαβάζουμε λοιπόν με έκπληξη, ότι ο πολιτισμός έχει συγκεκριμένα όρια και ιδιοκτησιακό καθεστώς, που δεν επιτρέπει την έξοδό του από τα στενά γεωγραφικά όρια του κεντρικού Δήμου Θεσσαλονίκης! Η άποψη αυτή συνιστά έναν ιδιότυπο γεωγραφικό και κοινωνικό ρατσισμό, που αποκλείει τον μεγαλύτερο, νεώτερο και δυναμικότερο πληθυσμό του ΠΣΘ από τον πολιτισμό και τα πολιτιστικά δρώμενα της Πόλης. Ωρισμένοι θέλουν τη μεγάλη των Θεσσαλονικέων Πόλη, εν έτει 2022, ασφυκτικά περίκλειστη στον 18ο αιώνα «εντός των τειχών», αγνοώντας και αποκλείοντας προκλητικά έναν ολόκληρο κόσμο «εκτός των τειχών», που ζει, εργάζεται, συμμετέχει, συνεισφέρει, μορφώνεται και αποτελεί το μέλλον, περιμένοντας τη δικαίωσή του. Επιτρέψτε μου ως επί 8 τετραετίες αυτοδιοικητικός (3 ως Δημοτικός Σύμβουλος και 5 ως Δήμαρχος) να σας πω ότι όσα γράφω είναι πικρές βιωματικές αλήθειες.
Η Ελληνική Πολιτεία πρέπει, επί τέλους, αγνοώντας τις αβάσιμες και απαράδεκτες «προτάσεις», που στοχεύουν στην παρέλκυση των διαδικασιών και σε καθυστερήσεις, να προχωρήσει στην άμεση υλοποίηση των αποφάσεων, που έλαβε μαζί με τα αρμόδια θεσμικά όργανα. Ύστερα από τις ενστάσεις, αιτιάσεις, δικαστικές προσφυγές όλων εκείνων που ευθύνονται για την καθυστέρηση 18,5 μηνών του συγκεκριμένου έργου, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
Λάζαρος Κυρίζογλου
Δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης
Α’ Αντιπρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.
