«Η Τουρκία πρέπει να δείξει συνέπεια λόγων και έργων», δηλώνει στο «Π» ο Τάσος Χατζηβασιλείου και αναλύει τις προσδοκίες της ελληνικής πλευράς για την προσεχή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, σχολιάζει τις εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη, δηλώνοντας πως το νέο πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί την τοξικότητα στη βιτρίνα του. Τέλος, μας μιλάει για την ορμή της νέας γενιάς στην πολιτική, αλλά και για τη συνεργασία του με την Ντόρα Μπακογιάννη.
Στην πρόσφατη συνάντησή τους, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν ανανέωσαν το ραντεβού τους για τις αρχές Δεκεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη. Τι προσδοκίες υπάρχουν από την ελληνική πλευρά για την προσεχή συνάντηση των δύο ηγετών;
Το καλό κλίμα που επικρατεί στα ελληνοτουρκικά, μετά από τη συνάντηση στο Βίλνιους,συνιστά σημαντική εξέλιξη. Η Ελλάδα σταθερά εργάζεται για τη διευθέτηση της διμερούς εκκρεμότητας, τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Στην παρούσα φάση, η κυβέρνηση ορθώς επιλέγει τη λογική της επαναπροσέγγισης. Η Αθήνα είναι αποφασισμένη να εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση, όμως, ταυτόχρονα, είναι υποψιασμένη. Η Τουρκία πρέπει να δείξει συνέπεια λόγων και έργων και να εργαστεί για το αναγκαίο καλό κλίμα. Οι προσδοκίες μας από το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη, είναι να βρεθεί κοινός τόπος σε ζητήματα καθημερινότητας, δηλαδή στις προτεραιότητες της λεγόμενης θετικής ατζέντας.
Δεδομένου ότι είστε έμπειρος διεθνολόγος και γνωρίζετε σε βάθος τα ελληνοτουρκικά ζητήματα, πόσες πιθανότητες δίνετε στην τουρκική πλευρά να αλλάξει την αναθεωρητική της τακτική και να προχωρήσει με θετική διάθεση στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης;
Η Άγκυρα ξέρει πολύ καλά τις ελληνικές εθνικές θέσεις, τις ευαισθησίες και τις «κόκκινες γραμμές» μας. Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής, για να καρποφορήσει η παρούσα συγκυρία της επαναπροσέγγισης, είναι η αποδοχή από τους γείτονες ότι το Διεθνές Δίκαιο έχει την πρωτοκαθεδρία. Και ο αναθεωρητισμός, προφανώς, είναι ασύμβατος με τη διεθνή έννομη τάξη. Χρειάζεται προσπάθεια και, κυρίως, δέσμευση πάνω σε αυτήν τη διαδικασία. Όμως, ακόμα και αν δεν λύσουμε τη διμερή διαφορά μας, είναι σημαντικό να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού τη νηνεμία. Άλλωστε, η νηνεμία στα ελληνοτουρκικά αφήνει χώρο δράσης στη διπλωματία.
Θεωρείτε πως η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται κοντά σε μια συμφωνία για το μεταναστευτικό ζήτημα; Πώς η Άγκυρα άλλαξε στάση σε αυτό το θέμα;
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός έθεσε το ζήτημα κατά τη συνάντησή του με τον κ. Ερντογάν. Η χώρα μας πιστεύει ότι η συνεργασία με την Τουρκία σε αυτό το μείζον ζήτημα θα βοηθούσε πολύ. Εξάλλου και η ίδια η Τουρκία αντιμετωπίζει πρόβλημα, καθώς φιλοξενεί πάνω από 4 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες. Μια συμφωνία στο μεταναστευτικό θα έχει ως στόχο να περιορίσει τις ροές από τις τουρκικές ακτές προς την Ελλάδα, να διεμβολίσει τα δίκτυα των διακινητών που δρουν εντός Τουρκίας και, φυσικά, να εγκαθιδρύσει συνεργασία ανάμεσα στις λιμενικές Αρχές των δύο χωρών.
Την περασμένη εβδομάδα, στον απόηχο της συνάντησης του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, η δήλωση Κασσελάκη περί κρατιδίου του ψευδοκράτους προκάλεσε σάλο. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτή η δήλωση γίνονταν όχι από έναν υποψήφιο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ,αλλά από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τι επιπτώσεις θα είχε στο Κυπριακό;
Ο κ. Κασσελάκης προέβη σε ένα ατόπημα εθνικών διαστάσεων, το οποίο βέβαια επιχείρησε αργότερα να διορθώσει. Και εδώ φαίνεται η απειρία του στις σημαντικές εθνικές υποθέσεις. Δεν μπορείς να μπερδεύεις το ψευδοκράτος με το Μονακό. Το κατοχικό καθεστώς είναι αποτέλεσμα της παράνομης τουρκικής εισβολής του 1974. Θέλω να πιστεύω ότι ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης γνωρίζει ότι ολόκληρη η Κύπρος αποτελεί ευρωπαϊκό έδαφος, με τη διαφορά ότι η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου δεν είναι δυνατή στα κατεχόμενα εδάφη που δεν ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Πως κρίνετε τον νέο αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Κατ´ αρχήν, είναι θετικό άνθρωποι της γενιάς μου να εισέρχονται στην πολιτική και να διεκδικούν υψηλά αξιώματα. Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισαν την παλιά κυβερνητική ομάδα και πήραν το ρίσκο να εκλέξουν για πρόεδρο του κόμματος έναν άνθρωπο, για τον οποίον όλοι μας ξέρουμε λίγα πράγματα. Ο κ. Κασσελάκης ακολούθησε μία καμπάνια βασισμένη αποκλειστικά στην επικοινωνία. Η αντιπαράθεση της Νέας Δημοκρατίας με τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πολιτική. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις θέσεις και τις προτάσεις του σε όλα τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Έως τώρα, οι πρώτες κινήσεις του σηματοδοτούν εσωκομματικές διευθετήσεις, προκειμένου να είναι ικανοποιημένα τα στελέχη που τον στήριξαν, συμπεριλαμβανομένων των πλέον τοξικών. Με προβληματίζει ότι το νέο πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ, δυστυχώς, διατηρεί την τοξικότητα στη βιτρίνα του.
Θεωρείτε πως ο κ. Κασσελάκης θα μπορέσει να σταθεί στο θεσμικό του ρόλο, ασκώντας εποικοδομητική κριτική στην κυβέρνηση;
Ο ρόλος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι πολύ σημαντικός για την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος και για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της εκάστοτε κυβέρνησης. Προέχει να δούμε αν η εκλογή του θα αποτελέσει την απαρχή για μια αξιόπιστη και σοβαρή αντιπολίτευση, χωρίς τον πολωτικό και διχαστικό λόγο που επί χρόνια υπηρετεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, η συμπόρευση του νέου προέδρου με τους κύριους εκπροσώπους της διχαστικής ρητορικής δημιουργεί αμφιβολίες. Επίσης, πιστεύω ότι η απουσία του από την Βουλή, όπου συζητώνται και ψηφίζονται όλες οι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που ζητούν οι πολίτες, αποτελεί μεγάλο θεσμικό μειονέκτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ίδιο τον κ. Κασσελάκη.
Γνωρίζω πως βρίσκεστε σε διαρκή επαφή με την κοινωνία. Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που σας μεταφέρουν οι πολίτες και ζητούν λύση;
Η παράνομη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έφερε διεθνώς άνοδο των τιμών. Οι πληθωριστικές πιέσεις επηρέασαν όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες και μαζί τη δική μας. Δικαίως, λοιπόν, οι πολίτες ανησυχούν για την ακρίβεια. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει σταθεί δίπλα στους πολίτες και έχει στηρίξει το διαθέσιμο εισόδημα της πολύπαθης μεσαίας τάξης. Από στοχευμένα μέτρα για τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας μέχρι την αύξηση των συντάξεων και των μισθών στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, η κυβέρνηση στηρίζει σταθερά τα ευάλωτα στρώματα. Έχουμε δημιουργήσει ένα ισχυρό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, που δεν αφήνει κανέναν πολίτη πίσω. Και όλα αυτά, χωρίς να διακινδυνεύουμε τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Να περάσουμε λίγο στην προσωπική σας πολιτική διαδρομή. Πώς κολλήσατε το «μικρόβιο» της πολιτικής;
Είχα την τύχη να συνεργαστώ με την πολύπειρη Ντόρα Μπακογιάννη, ως συνεργάτης της στο Υπουργείο Εξωτερικών, στη διάρκεια της κυβέρνησης Καραμανλή. Εκεί, πέρασα από τη θεωρητική γνώση της πολιτικής επιστήμης στην εφαρμογή της. Έμαθα από πρώτο χέρι πώς είναι να διαπραγματεύεσαι και να δίνεις μάχες για κρίσιμα θέματα. Και έτσι, σταδιακά, κόλλησα το περίφημο «μικρόβιο» της πολιτικής.
Είστε νέος άνθρωπος και νέος πολιτικός. Ποιο είναι το αποτύπωμα που θέλετε να αφήσετε στην πολιτική και στην εκλογική σας περιφέρεια; Με δυο λόγια, ποιο είναι το όραμα σας για τον τόπο σας;
Η τελευταία απογραφή επιβεβαίωσε τους φόβους μας. Τα τελευταία χρόνια, πολλοί νέοι έφυγαν από τις Σέρρες, κυρίως για να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό. Όραμά μου είναι να δουλέψουμε όλοι μαζί και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε η νέα γενιά να μπορεί να προκόψει και να δημιουργήσει πλούτο εδώ, δίχως να χρειαστεί να μεταναστεύσει. Οι Σέρρες έχουν τεράστια αναπτυξιακή δυναμική στον αγροδιατροφικό τομέα, τις υπηρεσίες και το ανθρώπινο δυναμικό. Ήδη, την προηγούμενη τετραετία, έγιναν μεγάλα έργα υποδομής στον τόπο μας και η κυβέρνηση συνεχίζει να βρίσκεται στο πλευρό μας. Είναι στο χέρι μας να εργαστούμε όλοι μαζί, για να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε να φέρουμε πίσω τις νέες και τους νέους των Σερρών.
Οι συνομήλικοί σας ή η νέα γενιά, ασχολούνται με την πολιτική ή στη συνείδησή τους έχουν απαξιώσει το σύνολο του πολιτικού συστήματος;
Η νέα γενιά αποτελείται από πολίτες που μοχθούν καθημερινά στην αγορά εργασίας και βιώνουν δυσκολίες στην καθημερινότητα. Ταυτόχρονα, όμως, οι νέοι χτίζουν προσδοκίες για μια καλύτερη ζωή. Είναι αυτονόητο πως έχουν ισχυρή άποψη για το πολιτικό μας σύστημα και το αξιολογούν καθημερινά. Το ότι αντιδρούν, ανεξάρτητα από το αν ψηφίζουν συστημικά ή αντισυστημικά, επιβεβαιώνει ότι ενδιαφέρονται. Πολλές φορές αισθάνονται ότι η πολιτική δεν τους αφορά και δεν τους περιλαμβάνει. Συχνά νιώθουν απογοήτευση ή δυσαρέσκεια και δικαίως το εκφράζουν. Και εκεί είναι μεγάλη η ευθύνη εκείνων που έχουν ρόλο στη δημόσια ζωή. Ο λόγος και οι πράξεις μας, όλες μας οι πολιτικές επιλογές, οφείλουν να δυναμώνουν την ποιότητα της δημοκρατίας και να ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή των πολιτών σε αυτήν. Πάντως, ως εισηγητής του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη νεολαία, τους προσεχείς μήνες θα παρουσιάσω την έκθεσή μου για τη μεγαλύτερη εμπλοκή των νέων στη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων. Χρειαζόμαστε την ορμή της νέας γενιάς.
