Πρώτη προτεραιότητα για την Ελλάδα είναι η αποκατάσταση των ζημιών και των απωλειών της γεωργικής παραγωγής, που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές και από τα πρόσφατα, έντονα, καιρικά φαινόμενα, επισήμανε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε παρέμβασή του στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας που γίνεται στην Κόρδοβα της Ισπανίας.
Για το σκοπό αυτό, όπως τόνισε ο Έλληνας υπουργός, θα αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα που προσφέρεται μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, η οποία πρέπει να βασίζεται σε δύο αρχές: Την ευελιξία έναντι της γραφειοκρατίας και την ισορροπία μεταξύ άμεσων αναγκών και μακροπρόθεσμων στόχων.
Στην παρέμβασή του με θέμα «οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο για μια πιο ανθεκτική στο κλίμα γεωργία», ο Λευτέρης Αυγενάκης είπε ότι «το παρόν και το μέλλον της παραγωγής συνδέεται με την επιστημονική πρόοδο» και ότι «η αύξηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας δεν μπορεί παρά να είναι μονόδρομος». Τάχθηκε υπέρ της ανάπτυξης επενδυτικού κλίματος που θα ενισχύει τέτοιες πρωτοβουλίες και επισήμανε ότι η αξιοποίηση της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών είναι ο δρόμος για να επιτύχουμε το περίφημο «more with less», δηλαδή την παραγωγή περισσότερων με λιγότερα. Σημείωσε ότι η καινοτομία αποτελεί το μοχλό της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας και υπογράμμισε ότι «το ζητούμενο είναι φυτά υψηλής διατροφικής αξίας για τους καταναλωτές, που θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες».
Στην παρέμβασή του, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, μεταξύ άλλων είπε:
«Αναλογιζόμενος τη σημασία της διατήρησης της ιδιαίτερης αγροδιατροφικής και φυσικής κληρονομιάς της Ένωσης, διαπιστώνω ότι η αύξηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας δεν μπορεί παρά να είναι μονόδρομος και το σημερινό θέμα συζήτησης αντικατοπτρίζει ακριβώς αυτή την ανάγκη.
Οι έκτακτες καταστάσεις στον αγροτικό τομέα επιτάσσουν να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση και συγχρόνως να χτίζουμε με στέρεα βήματα την μακροπρόθεσμη προοπτική του. Και ερχόμενος στο πρώτο σας ερώτημα, θεωρώ σαφές ότι η καινοτομία είναι το κλειδί για βιώσιμα συστήματα τροφίμων και η τεχνολογική αναβάθμιση του αγροδιατροφικού τομέα ο καταλύτης για την πράσινη μετάβαση. Η πλήρης ψηφιοποίηση της γεωργίας, η παρακολούθηση των γεωργικών εκτάσεων μέσω δορυφόρων, η ανθρακοδεσμευτική γεωργία, η γεωργία ακριβείας και η γονιδιακή επεξεργασία αποτελούν τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες που έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες στους γεωργούς. Επιπλέον, η βελτιστοποίηση της χρήσης των γεωργικών εισροών με μείωση της εφαρμογής φυτοπροστατευτικών προϊόντων και λιπασμάτων, εξυπηρετεί όχι μόνο τον στόχο της περιβαλλοντικής προστασίας αλλά και αυτόν της ενεργειακής αυτονομίας – έναν στόχο που επηρεάζει άμεσα όλους τους υπόλοιπους. Η παραγωγή περισσότερων με λιγότερα, «more with less», δεν αποτελεί αντίφαση αλλά μια μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή γεωργία. Τέλος, οι παρεμβάσεις για τον μετριασμό των καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα θα αποτελέσουν το σημαντικότερο μέσο για την ομαλή συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητας, ώστε να πετύχουμε την επιθυμητή μετάβαση.
Στην Ελλάδα, δουλεύουμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση. Τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης διασφαλίζουν ότι οι αγρότες, ειδικά οι νέοι, αποκτούν τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις για να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες, ώστε να τις χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά. Επιπλέον, δίνουμε έμφαση στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στα ψηφιακά συστήματα στη γεωργία. Το γεγονός ότι η Ελλάδα ανέβηκε τρεις θέσεις στην κατάταξη στο ρυθμιστικό περιβάλλον, κινήθηκε ψηλά στην Έρευνα και Ανάπτυξη στον κλάδο της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας και πραγματοποίησε σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές υψηλής ταχύτητας, δημιουργεί προϋποθέσεις για περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη γεωργία.
Η ανάπτυξη και η υποστήριξη ενός επενδυτικού κλίματος που θα υποστηρίζει την ευρεία υιοθέτηση τέτοιων εργαλείων πραγματοποιείται μέσα από την αξιοποίηση όλων των πτυχών πολιτικής παρέμβασης, όπως η ΚΑΠ, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι υλοποιήσιμες τεχνολογίες αιχμής μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να εφαρμοστούν. Ωστόσο, η εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου είναι μια δυναμική διαδικασία, η οποία πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς στα νέα δεδομένα. Αυτή τη χρονιά στην Ελλάδα, η ξηρασία και η μεγάλης έκτασης καλοκαιρινές πυρκαγιές έχουν ανατρέψει τις ισορροπίες και τον γεωργικό προγραμματισμό στις διάφορες περιφέρειες της χώρας. Η αποκατάσταση των ζημιών και των απωλειών της γεωργικής παραγωγής είναι επομένως πρώτη προτεραιότητα.
Συμπερασματικά, η συνολική θεώρηση για την ΚΑΠ πρέπει να βασίζεται σε δύο αρχές, πρώτον ευελιξία έναντι της γραφειοκρατίας και δεύτερον ισορροπία μεταξύ άμεσων αναγκών και μακροπρόθεσμων στόχων. Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο είναι το όχημα προς την ανάδειξη ενός ακόμη ισχυρότερου αγροδιατροφικού τομέα στην Ένωση και το στοίχημα είναι να αξιοποιηθεί πλήρως.
Αναφορικά με το δεύτερο ερώτημα, είναι προφανές ότι η βιοτεχνολογία μέσα από νέες γονιδιωματικές τεχνικές, ενισχύει την εργαλειοθήκη του αγρότη για όλα τα μοντέλα παραγωγής, μικρής και μεγάλης κλίμακας. Η καινοτομία αποτελεί τον μοχλό της ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας. Το παρόν και το μέλλον της παραγωγής συνδέεται με την επιστημονική πρόοδο. Η δημιουργία νέων ποικιλιών για την παροχή σταθερών αποδόσεων, μέσα από τη διατήρηση των φυσικών πόρων, είναι πλέον αναγκαία προϋπόθεση τόσο για τη διασφάλιση του γεωργικού εισοδήματος όσο και για την επισιτιστική επάρκεια. Ωστόσο, τα οφέλη για την ευρωπαϊκή γεωργία από τα αποτελέσματα της έρευνας για τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές θα προκύψουν μόνο κατόπιν εισαγωγής σαφούς νομοθετικού πλαισίου βάσει του οποίου θα σχεδιαστούν δράσεις πολιτικής, επενδύσεων, συνεργασίας και προβολής των πλεονεκτημάτων. Ζητούμενό μας είναι φυτά υψηλής διατροφικής αξίας για τους καταναλωτές, που θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες, θα είναι πιο ανθεκτικά σε εχθρούς και ασθένειες και θα συμβάλλουν στη μείωση των εισροών και στην ενίσχυση της αποδοτικότητας των πόρων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προώθηση συνεργασιών μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, αγροτών και μικρών και μικρομεσαίων αγροτικών επιχειρήσεων είναι καίριας σημασίας, ώστε να επιταχυνθεί η πρακτική εφαρμογή και η αξιοποίηση της έρευνας στο αγρόκτημα.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η μεγιστοποίηση του παραγωγικού δυναμικού της γεωργίας μέσω της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών αποτελεί την ευκαιρία προς την κατεύθυνση του στόχου της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας, μιας πιο βιώσιμης οικονομίας και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Η καινοτομία οφείλει να είναι ανθρωποκεντρική με γνώμονα τη στήριξη των ευρωπαίων αγροτών και την πρόσβαση των πολιτών σε βιώσιμα, υγιεινά και χωρίς αποκλεισμούς συστήματα τροφίμων».
Η Ευρώπη μέσω της καινοτομίας μπορεί να πάει πιο ψηλά
Σε δηλώσεις του μετά την Άτυπη Σύνοδο, ο ΥπΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, ευχαρίστησε και δημόσια τους ευρωπαίους συναδέλφους του για την αλληλεγγύη που επέδειξαν προς τη χώρα μας στις φυσικές καταστροφές, από τις οποίες επλήγησαν πολλοί Έλληνες παραγωγοί και τόνισε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται στο πλευρό τους.
Και πρόσθεσε:
«Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ εκ μέρους της Ελλάδας σε όλους τους ευρωπαίους ομολόγους μου, διότι η συμβολή τους, η αλληλεγγύη τους ήταν καταλυτική. Η νέα ΚΑΠ πρέπει να εξελιχθεί, πρέπει να αναβαθμιστεί και κυρίως να λειτουργήσει προς όφελος των αγροτών με μεγαλύτερη ευελιξία. Να μείνει περισσότερο στα προβλήματα που διαρκώς εμφανίζονται στο προσκήνιο, με προτεραιότητα τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Μπορεί η Ελλάδα να ανέβηκε τρεις βαθμίδες σε επίπεδο καινοτομίας ωστόσο, όμως, δεν μένουμε ικανοποιημένοι, θέλουμε ακόμη περισσότερο. Η καινοτομία πρέπει να μπει περισσότερο στο χώρο της αγροτικής παραγωγής, της ευφυούς γεωργία. Πρέπει να δουλέψουμε σε συνεργασία με όλα τα ιδρύματα, αλλά και με όλους τους ομολόγους μου προς αυτήν την κατεύθυνση. Η Ευρώπη πρέπει να πάει ψηλότερα, πρέπει να πάει καλύτερα, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που έχει».