Αντίστροφη μέτρηση για την ετυμηγορία του δικαστηρίου που θα ανακοινωθεί αύριο, στις 11 το πρωί – Τα επόμενα βήματα μετά την απόφαση, είτε οι κατηγορούμενοι βρεθούν ένοχοι είτε αθωωθούν
Η ώρα των δικαστών έφτασε για τους 68 κατηγορούμενους στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Αύριο Τετάρτη στις 11 το πρωί, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων που δικάζει την συγκεκριμένη υπόθεση από τον Απρίλιο του 2015, ανακοινώνει την απόφασή του για την ενοχή ή μη των κατηγορουμένων. Μια απόφαση, που έρχεται 5,5 χρόνια μετά την πρώτη συνεδρίαση του δικαστηρίου και επτά χρόνια μετά τη δολοφονία του 34χρονου μουσικού Παύλου Φύσσα από τον Γιώργο Ρουπακιά.
Το βάρος της απόφασης πέφτει στα τρία τακτικά μέλη του δικαστηρίου, πρόεδρος του οποίου είναι η αρεοπαγίτης, σήμερα, κυρία Μαρία Λεπενιώτη. Η ίδια και οι δυο συνάδελφοί της, Ανδρέας Ντόκος και Γεσθημανή Τσουλφόλγου κλήθηκαν να αποτιμήσουν όλα όσα προέκυψαν από την μαραθώνια αποδεικτική διαδικασία και την ογκώδη δικογραφία της υπόθεσης. Για το λόγο αυτό πραγματοποίησαν άλλωστε, υπό άκρα μυστικότητα, σειρά διασκέψεων όλο το προηγούμενο διάστημα. Η ετυμηγορία των τριών δικαστών αναμφίβολα θα έχει ιστορικό αποτύπωμα και αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον. Άλλωστε για αύριο έχουν προγραμματιστεί συγκεντρώσεις έξω από το Εφετείο της Αθήνας, ενώ τα μέτρα ασφαλείας αναμένεται να είναι δρακόντεια και λόγω της πανδημίας.
Για να φτάσει όμως το δικαστήριο να φωτίσει κάθε πτυχή της υπόθεσης πριν τα μέλη του αποσυρθούν στις διασκέψεις τους προκειμένου να αποφασίσουν για την τύχη των κατηγορουμένων, χρειάστηκε να διεξαχθούν περί τις 453 συνεδριάσεις, να εξεταστούν 216 μάρτυρες, να αναγνωστούν 438 έγγραφα, να απολογηθούν όλοι οι κατηγορούμενοι και να αγορεύσουν οι δικηγόροι πολιτικής αγωγής και οι συνήγοροι υπεράσπισης.
Η δίκη για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής όλα αυτά τα χρόνια αντιμετώπισε πολλά εμπόδια που συνέβαλλαν στη καθυστέρηση της ολοκλήρωσής της. Εκτός του όγκου της δικογραφίας – αρκεί να αναφερθεί πως το ψηφιοποιημένο υλικό (βίντεο, καταγεγραμμένες συνομιλίες, φωτογραφίες και άλλα) ξεπερνά τα δύο terrabyte – υπήρξε αρχικά ζήτημα με την στέγασή της, κατόπιν το 2016 σημειώθηκε η πολύμηνη αποχή των δικηγόρων ενώ η διαδικασία καθυστέρησε και το 2020 λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Οι κατηγορίες και η εισαγγελική αγόρευση
Κατηγορούμενοι στην τόσο σοβαρή αυτή υπόθεση είναι συνολικά 68 άτομα, εκ των οποίων τα 65 αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων κατηγοριών και το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση. Μεταξύ των κατηγορουμένων είναι ο Νίκος Μιχαλολιάκος και 17 ακόμη εκλεγμένοι στις εκλογές του Ιουνίου 2012 βουλευτές του κόμματος του, όπως και δυο ακόμη πρόσωπα που φέρονται ως πυρηνάρχες. Τα συνολικά 20 αυτά άτομα, (Μιχαλολιάκος, βουλευτές και πυρηνάρχες) σύμφωνα με την κατηγορία, διεύθυναν την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, τα μέλη της οποίας φέρονται να διέπραξαν σωρεία κακουργηματικών πράξεων.
Εμβληματική, ωστόσο, θέση στην δικογραφία που έχει σχηματιστεί για την υπόθεση αποτελεί η δολοφονία του Παύλου Φύσσα για την οποία κατηγορούνται 18 συνολικά πρόσωπα με πρώτο τον Γιώργο Ρουπακιά, που έχει ομολογήσει ότι διέπραξε το στυγερό έγκλημα.
Ακόμη, κατηγορίες έχουν απαγγελθεί και για την επίθεση κατά των Αιγύπτιων αλιεργατών το 2012 σε πέντε συνολικά πρόσωπα, ενώ για την επίθεση κατά των μελών του ΠΑΜΕ το 2013 δικάζονται τέσσερα άτομα. Για όλα αυτά τα εγκλήματα που περιλαμβάνονται στη δικογραφία, πρόταση στο δικαστήριο έκανε το Δεκέμβριο του 2019 η εισαγγελέας της έδρας Αδ. Οικονόμου.
Σύμφωνα με την εισαγγελέα, θα πρέπει να απαλλαγούν από τις κατηγορίες για εγκληματική οργάνωση όλοι οι κατηγορούμενοι πρώην βουλευτές και μέλη της Χρυσής Αυγής. Κατά την εισαγγελέα ένοχος θα πρέπει να κηρυχθεί μόνο ο καθ΄ ομολογία δολοφόνος του Παύλου Φύσσα Γ. Ρουπακιάς και όχι οι συγκατηγορούμενοί του για συνέργεια. Όπως τόνισε η εισαγγελική λειτουργός, δεν υφίσταται εγκληματική οργάνωση ενώ όλες οι ενέργειες που αποδίδονται σε οργανωμένη δράση είναι «μεμονωμένα περιστατικά». Ακόμη, για την επίθεση σε βάρος των Αιγυπτίων αλιεργατών, η εισαγγελέας είχε ζητήσει ενοχή των κατηγορουμένων κατά επιεικέστερη μετατροπή της κατηγορίας από απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη, ενώ για την επίθεση σε βάρος του ΠΑΜΕ ζήτησε μετατροπή της απόπειρας ανθρωποκτονίας σε πλημμεληματικού βαθμού επικίνδυνη και απλή σωματική βλάβη.
Η απόφαση των δικαστών, η διαδικασία και οι ποινές
Η εισαγγελική αγόρευση, ωστόσο, δεν δεσμεύει τους δικαστές, οι οποίοι ελεύθερα αποφασίζουν σταθμίζοντας όλα τα δεδομένα και τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους. Το κρίσιμο ζήτημα που θα πρέπει με την απόφαση τους να απαντήσουν τα τρία τακτικά μέλη της έδρας είναι αν η Χρυσή Αυγή αποτέλεσε εγκληματική οργάνωση και αν οι κατηγορούμενοι θα πρέπει να κριθούν ένοχοι για ένταξη και διεύθυνση.
Από την απόφαση που θα ανακοινώσει αύριο το δικαστήριο θα εξαρτηθεί και η περαιτέρω πορεία της υπόθεσης. Ειδικότερα, αν οι δικαστές αποφασίσουν ενοχή για τους κατηγορούμενους για την εγκληματική οργάνωση (για την οποία κατηγορείται η συντριπτική πλειονότητα των εμπλεκομένων), τότε θα πρέπει να λάβουν το λόγο οι συνήγοροι για να ζητήσουν ελαφρυντικά, να αγορεύσει η εισαγγελέας και το δικαστήριο να αποσυρθεί για να αποφασίσει αν θα τα χορηγήσει. Ακολούθως θα πρέπει να υπάρξει απόφαση για τις ποινές που θα επιβληθούν, αλλά και για το αν θα υπάρχουν αναστολές στην εκτέλεση τους. Σε μια τέτοια περίπτωση η διαδικασία αναμένεται να είναι μακρά και να διαρκέσει τέσσερις με πέντε ημέρες.
Αντίθετα, αν η απόφαση είναι αθωωτική, τότε η διάρκεια της διαδικασίας θα είναι σαφώς πιο μικρή. Υπό κρίση θα τεθούν μόνο οι 27 κατηγορούμενοι που τους αποδίδονται η δολοφονία του Παύλου Φύσσα (18 κατηγορούμενοι), η επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες (πέντε κατηγορούμενοι) και η επίθεση στο ΠΑΜΕ (4 κατηγορούμενοι). Αν πάντως, εκδοθεί αθωωτική απόφαση έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση ο προϊστάμενος της εισαγγελίας υπό την προϋπόθεση ότι η απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία. Αντίθετα, αν η απόφαση είναι ομόφωνα αθωωτική τότε απαλλαγή των κατηγορουμένων καθίσταται τελεσίδικη.
Να σημειωθεί, τέλος, πως σε περίπτωση που το δικαστήριο αποφασίσει την ενοχή των κατηγορουμένων για εγκληματική οργάνωση, τότε για το αδίκημα αυτό προβλέπονται ποινές φυλάκισης που ξεκινούν από 5 έτη (πχ. για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση) και φτάνουν τα 15 έτη (π.χ. για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης χωρίς ελαφρυντικό). Ισόβια προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας και πολυετείς καθείρξεις προβλέπονται για το αδίκημα της απόπειρας ανθρωποκτονίας. Το δικαστήριο θα κρίνει ακόμη αν θα χορηγήσει αναστολές σε τυχόν ποινές που μπορεί να επιβάλλει ή όχι.
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί, πως οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα να μην παρίστανται στο ακροατήριο. Το θέμα αυτό δημιουργεί προβληματισμό σε περίπτωση που είναι απόντες και η απόφαση είναι επί της ενοχής τους. Σύμφωνα με το νέο Ποινικό Κώδικα, το δικαστήριο δεν έχει δικαίωμα να διατάξει την προσαγωγή και κράτησή τους μέχρι την έκδοση της τελικής απόφασης, κάτι που ίσχυε παλαιότερα ώστε να προλαμβάνονται περιπτώσεις φυγόποινων.