Βρισκόμαστε στον απόηχο της 10ης Τριμερής συνόδου που πραγματοποιήθηκε στο Καϊρο την προηγούμενη Τετάρτη 8 Ιανουαρίου. Στην σύνοδο μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, με τους ηγέτες χωρών, Κυριάκο Μητσοτάκη, Νίκο Χριστοδουλίδη, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι να κάνουν στις δηλώσεις του λόγο για εμβάθυνση της συνεργασίας σε ενεργειακό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Mία τριμερή συνάντηση διαφορετική από όσες είχαμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια, η χρησιμότητα των οποίων επικεντρωνόταν κυρίως στην «διατήρηση θετικού momentum» για τις προοπτικές της ενεργειακής τους συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, εν μέσω σχετικής στασιμότητας των κοινών τους επενδυτικών στόχων και έργων.
Τα μνημόνια που υπεγράφησαν είναι:
– Μνημόνιο Συνεργασίας Διοικήσεων Λιμένων Πειραιά / Θεσσαλονίκης – Πορτ Σαΐντ / Αλεξάνδρειας,
– Μνημόνιο Κατανόησης για Συνεργασία στον τομέα της Υγείας,
– Μνημόνιο Συνεργασίας Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου μεταξύ φορέων αρμόδιων για την προώθηση επενδύσεων,
– Μνημόνιο Συνεργασίας στον τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
Ωστόσο, τα κύρια ζητήματα που απασχόλησαν την Τριμερή Σύνοδο του Καΐρου αναμφίβολα η καθεστωτική μεταβολή στη Συρία με την επέκταση της τουρκικής επιρροής αλλά και για τις πολεμικές εξελίξεις που επακολούθησαν με την τρομοκρατική επίθεσης της Χαμάς στο Τελ Αβίβ τον Οκτώβριο του 2023. Έτσι, το Κάιρο επικεντρώθηκε και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024, στην αποτροπή ενός ενδεχόμενου μεγάλου προσφυγικού κύματος από την Γάζα, πάνω στο προσφυγικό συζητήθηκαν ακόμη η συνεργασία για τη διασφάλιση νόμιμων οδών μετανάστευσης και οι δυνατότητες διεύρυνσης της διμερούς συμφωνίας για εποχικούς εργάτες., ενώ η Κύπρος συνεχίζει να στέλνει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας.
Μπορεί η λέξη Τουρκία να μην ακούστηκε ούτε μία φορά ωστόσο οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν ακόμη απόψεις για τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση στη Συρία, όπου η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, μετέτρεψε τη Συρία σε μία χώρα που σήμερα φαίνεται να τελεί υπό πλήρη τουρκικό πολιτικό έλεγχο. Πέραν των Σύρων ανταρτών, στο πλευρό της Άγκυρας συγκαταλέγεται το Κατάρ και η κυβέρνηση της δυτικής Λιβύης – εκπρόσωποι της οποίας μετέβησαν στην Δαμασκό για να συγχαρούν τον νέο Σύρο ηγέτη ενώ ο Πρόεδρος της Σομαλίας, Χασάν Σεχ Μοχαμούντ, ανακοίνωσε επισήμως ότι άρχισε η κατασκευή τουρκικής βάσης εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων από το έδαφος της χώρας, έτσι η έκρυθμη κατάσταση στη Συρία φαίνεται να έχει άμεσες διπλωματικές εξελίξεις για τις σχέσεις των χωρών με την Μέση Ανατολή και την Τουρκία.
Τέλος, η Σαουδική Αραβία, την οποία θα επισκεφθεί σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρότι εναπόθεσε τις ελπίδες της στην διεθνή προσπάθεια εξουδετέρωσης του ιρανικού «Άξονα της Αντίστασης» -εστιάζοντας κυρίως στην καταπολέμηση των Χούθι της Υεμένης-, το ενδεχόμενο εμφάνισης μίας νέας τουρκικής «γεωπολιτικής μέγγενης» στην περιοχή, κάθε άλλο παρά καθησυχάζει το Ριάντ.
