Στις ιστορικές λεπτομέρειες και τα γεγονότα που προετοίμασαν και ολοκλήρωσαν την εξόντωση του Ποντιακού Ελληνισμού από τα πατρογονικά εδάφη των Ελλήνων του Πόντου, και τα βασανιστήρια που υπέστη ο πληθυσμός, αναφέρθηκε ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, συγγραφέας και ερευνητής Κώστας Φωτιάδης, κατά τη διάλεξή του στο Λαϊκό Επιμορφωτικό Πανεπιστήμιο του δήμου Νεάπολης-Συκεών με θέμα «Ποντιακός Ελληνισμός 1909-1923».
Τον καθηγητή προλόγισε ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης που επισήμανε τις περγαμηνές του καθώς έχει συνδέσει το όνομά του όσο λίγοι επιστήμονες με τις προσπάθειες για την αναγνώριση της Γενοκτονίας του Πόντου. Έχει τιμηθεί επανειλημμένα από διάφορους σημαντικούς ακαδημαϊκούς φορείς των γραμμάτων και των επιστημών καθώς και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης για τη σημαντική προσφορά του. Αναφερόμενος στη Γενοκτονία των Ποντίων ο Σίμος Δανιηλίδης σημείωσε ότι «ο Μουσταφά Κεμάλ, που λανθασμένα όσοι δεν γνωρίζουν αποκαλούν Κεμάλ Ατατούρκ που είναι έκφραση επιδοκιμασίας καθώς σημαίνει εθνάρχης των Τούρκων, ήταν σφαγέας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Καππαδοκίας και της Ανατολικής Θράκης…». Ο δήμαρχος σημείωσε ότι οι γενοκτονίες πρέπει να αναγνωρίζονται και ο σφαγέας/θύτης (σ.σ. Τουρκία) να αναγνωρίζει τις θηριωδίες της χώρας και να ζητά συγγνώμη». Ευχαριστώντας θερμά τον Κώστα Φωτιάδη για την παρουσία του στο ΛΕΠ ο κ .Δανιηλίδης πρόσθεσε ότι ευτυχώς πολλά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί και έχουν κυκλοφορήσει στο εξωτερικό κοσμώντας βιβλιοθήκες και Πανεπιστήμια, διαχέοντας τα γεγονότα και τη γνώση όσους τα έχουν μελετήσει.
Ένα από αυτά τα βιβλία του είναι και «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου μέσα από τα εικαστικά έργα του Gjergj Kola» το οποίο χάρισε ο προσκεκλημένος καθηγητής στο δήμαρχο.
Ο ομιλητής φώτισε κρίσιμες πτυχές της ιστορίας επισημαίνοντας σε όλους τους τόνους την ανάγκη να διατηρείται η μνήμη ζωντανή και διαρκώς να επιδιώκεται η δικαίωση των νεκρών σημειώνοντας ότι «οι εκκωφαντικές κραυγές των άφωνων νεκρών πρέπει να φτάνουν σε όλη την Οικουμένη, καθώς δεν ολοκληρώθηκε η δικαίωση των εκατοντάδων χιλιάδων νεκρών…». Aνέφερε χαρακτηριστικά ότι τις συνωμοτικές αποσιωπήσεις του Αρμενικού, Ποντιακού και Ασσυριακού ζητήματος, θα πρέπει να τις φωνάζουμε δυνατά, να γνωστοποιούμε αντικειμενικά τα εγκλήματα στα πολλαπλά πλέον μέσα μαζικής ενημέρωσης και να συμμετέχουμε δυναμικά στις καταδίκες τους, μήπως και αλλάξει κάτι. Αναφέρθηκε στην ανταλλαγή των πληθυσμών κατά την οποία περισσότεροι από 353.000 Έλληνες του Πόντου βρήκαν «οικτρό θάνατο από τους Νεότουρκους και τους Kεμαλικούς στις πόλεις και τα χωριά, στις χαράδρες και τα βουνά, στις εξορίες και τις φυλακές, στα τάγματα εργασίας και στον τουρκικό στρατό ως Οθωμανοί πολίτες». Παραλλήλισε τα γεγονότα της Γενοκτονίας των Ποντίων με «Άουσβιτς εν κινήσει», μίλησε για λευκή σφαγή των Τούρκων στους Αρμένιους και Κόκκινη Σφαγή στους Πόντιους και επώδυνες γυναικοκτονίες και παιδοκτονίες. Σημείωσε ακόμα ότι εκατό χρόνια μετά ο απόηχος του μεγάλου δράματος παραμένει εκκωφαντικός και επίκαιρος λέγοντας με έμφαση ότι «Eκωφεύσαμεν στις απελπισμένες κραυγές για βοήθεια των χριστιανών που πεθαίνανε, αν και ξέραμε καλά πως η Αμερική ήταν η μοναδική ελπίδα τους. Τώρα είναι φανερό πως μια τάση που ολοένα μεγαλώνει στην Ελλάδα είναι συγκάλυψη των εγκλημάτων των Τούρκων για να επιτύχουμε υλικά οφέλη απ’ αυτούς».
Ο κ Φωτιάδης τόνισε ότι σήμερα υπάρχουν άπειρα επίσημα προξενικά ντοκουμέντα που τεκμηριώνουν το έγκλημα της γενοκτονίας. Ωστόσο, οι διεθνείς οργανισμοί, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, οι ελεγχόμενες έδρες Διεθνούς Δικαίου, τα ερευνητικά κέντρα ανάδειξης και καταδίκης των γενοκτονιών και κυρίως οι επιζώντες των θυμάτων, εγκλωβισμένοι από τις διακρατικές ίντριγκες και τις περιφερειακές ισορροπίες δεν μπόρεσαν ακόμη να πετύχουν την καθολική καταδίκη των πρωταιτίων, λόγω γεωστρατηγικών, πολλαπλών ιδεολογικο-κοινωνικών σκοπιμοτήτων, συσχετισμών δυνάμεων και κυρίως οικονομικών παραγόντων που «εμποδίζουν την λυτρωτική αναγνώριση των απεχθών θηριωδιών».
Η Γερμανία διέπραξε φοβερή γενοκτονία σε βάρος του Εβραϊκού λαού και των Σλαβικών λαών στη διάρκεια του B’ Παγκόσμιου Πολέμου, ανέφερε ο καθηγητής, όμως η χώρα αυτή ζήτησε συγνώμη και εξιλέωση από τους συγγενείς των θυμάτων, κατέβαλε αποζημιώσεις και εξακολουθεί να τονίζει την ευθύνη της γι’ αυτήν. H σημερινή Τουρκία, αν θέλει να λέγεται ευρωπαϊκή χώρα, μια και κόπτεται να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είπε, οφείλει να ακολουθήσει το γερμανικό παράδειγμα. Να παραδεχτεί τις πολυάριθμες γενοκτονίες που διέπραξε και διαπράττει, να ζητήσει συγνώμη, και να δώσει εγγυήσεις στην ανθρωπότητα και στον εαυτό της ότι δεν θα τις επαναλάβει. Τόνισε ότι το ελληνικό Κοινοβούλιο οφείλει να συγκροτήσει διακοινοβουλευτική επιτροπή και σε συνεργασία με τα πανεπιστημιακά Ιδρύματα, τα προσφυγικά Σωματεία και τους άλλους λαούς της Μικράς Ασίας, που υπέστησαν ανάλογες γενοκτονίες, να προωθήσει το ζήτημα της αναγνώρισης των γενοκτονιών. Επισήμανε τέλος ότι η Ελληνική αντίσταση στο σύγχρονο τουρκικό επεκτατισμό αρχίζει από την αναγνώριση της ποντιακής γενοκτονίας.
Την διάλεξη του καθηγητή Κ. Φωτιάδη στο πλαίσιο του ΛΕΠ συντόνισε η Ειρήνη Καγιαμπίνη, δημοτική σύμβουλος και αντιπρόεδρος της ΚΕΥΝΣ, και υπεύθυνη του κύκλου. Παρέστησαν επίσης, ο συνταγματάρχης Ιωάννης Γιαγτζής, εκπρόσωπος του Διοικητή του Γ’ Σώματος Στρατού ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Στέλιος Γκατζές, ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας του δήμου Νεάπολης-Συκεών Τάσος Τσακιρίδης, ο πρόεδρος του ΔΚΚΠΑ, ο δημοτικός σύμβουλος Γιάννης Ζαρίφης, οι τοπικοί σύμβουλοι Πεύκων Βασίλης Πολυτσίνος, και Συκεών Σούλα Ωραιοπούλου καθώς και ο δημοτικός σύμβουλος Καλαμαριάς Θόδωρος Αλεπίδης. Η φετινή γενική θεματική ενότητα «Γεωπολιτική της Ελλάδας και του Ελληνικού Χώρου» ολοκληρώνεται την Τετάρτη 22 Μαρτίου με την εξ αναβολής, λόγω του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη, ομιλία του πρώην υπουργού Άμυνας και επίτιμου Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού Φραγκούλη Φράγκου με θέμα «Ελληνοτουρκικά και Νικόλαος Πλαστήρας ‘Ό Μαύρος Καβαλάρης’».