O Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης συμμετείχε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, την Τρίτη 25 Ιουλίου 2023, όπου τέθηκαν οι κύριες προτεραιότητες του επόμενου εξαμήνου για τη γεωργία και την αλιεία.
Με την έναρξη του Συμβουλίου, ο κ. Αυγενάκης εξέφρασε τη θλίψη του για τον ηρωικό θάνατο των δυο πιλότων του πυροσβεστικού αεροσκάφους Canadair που κατέπεσε, ενώ επιχειρούσε κατάσβεση στην περιοχή της Καρύστου και ευχήθηκε δύναμη και κουράγιο στις οικογένειές τους.
Όπως τόνισε ο Υπουργός, η αυτοθυσία που υπέδειξαν τους κατατάσσει στους ήρωες εν καιρώ ειρήνης και μας υπενθυμίζει τις υπεράνθρωπες προσπάθειες, τον κίνδυνο και τις προκλήσεις της καθημερινότητας των μαχητών της πρώτης γραμμής.
Επίσης ο κ. Αυγενάκης εξέφρασε την αμέριστη συμπαράστασή του στους συμπολίτες μας στην Ελλάδα, οι οποίοι δοκιμάζονται αυτή την ώρα από τις πυρκαγιές που βρίσκονται σε εξέλιξη σε διάφορα σημεία της χώρας μας και στη συνέχεια δέχτηκε το καλωσόρισμα από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου κ. Λούις Πλάνας και από όλους τους συναδέλφους του, οι οποίοι του ευχήθηκαν καλή επιτυχία στα νέα του καθήκοντα.
Ο ΥπΑΑΤ αναφέρθηκε έντονα στις παρεμβάσεις προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του, για την Παγκόσμια Επισιτιστική κρίση που έχει προκληθεί ύστερα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, και όπως τόνισε η αντιμετώπισή της οφείλει να είναι άμεση προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ σημείωσε πώς με πρόβλεψη, κατάλληλη προετοιμασία και αποτελεσματικά μέτρα από την ΕΕ, οι συνέπειές της θα ήταν μειωμένες προς τους πολίτες.
Από τα κυριότερα θέματα που συζητηθήκαν στο Συμβούλιο ήταν η ορθολογική χρήση φυτοφαρμάκων, η κατάσταση της αγοράς γεωργικών προϊόντων υπό το πρίσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ενώ έγινε ανταλλαγή απόψεων για τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής, σχετικά με τον κανονισμό για τα φυτά που παράγονται με ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές και για τα συναφή τρόφιμα και ζωοτροφές.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έθεσε την ανάγκη για γρηγορότερα αντανακλαστικά της Ε.Ε σε ότι αφορά την κλιματική αλλαγή άλλα και σε νέους επιθετικούς κίνδυνους που παρουσιάζονται με αρνητικές συνέπειες σε αγρότες και σε παραγωγούς. Τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην επίτευξη όλων στόχων και δράσεων της ΕΕ και ειδικά στην ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση» όπως επεσήμανε ο Υπουργός, «για να συνεχίσει να αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα αυτές τις προκλήσεις, θα πρέπει να διασφαλίζονται, τόσο οι κατάλληλες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες για τη συνέχιση της γεωργικής παραγωγής, όσο και η ικανότητα των κρατών μελών να αντιμετωπίζουν με ταχύ, έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο τους φυτοϋγειονομικούς κινδύνους».
Όσο για τη συμπληρωματική εκτενή μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων ο ΥπΑΑΤ υπογράμμισε:
«Θεωρούμε ότι ορισμένα σημεία χρειάζονται περισσότερες διευκρινίσεις, κάτι το οποίο αναμένουμε να γίνει σε τεχνικό επίπεδο. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι κρίσιμα ερωτήματα δεν έχουν απαντηθεί επαρκώς, δεν υπάρχουν σαφείς εξηγήσεις αναφορικά με τις ποσοτικοποιημένες εκτιμήσεις του αντίκτυπου στα κράτη μέλη και τα τελικά συμπεράσματα είναι γενικά και μη στοιχειοθετημένα. Επίσης, ορισμένες καλλιέργειες για τις οποίες προκύπτει ότι θα επηρεαστούν αρνητικά, αφορούν ορισμένα πολύ σημαντικά ελληνικά γεωργικά προϊόντα, τόσο για την εγχώρια κατανάλωση όσο και για τις εξαγωγές της χώρας».
Στην παρέμβασή του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην συζήτηση για την κατάσταση των γεωργικών αγορών, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, υπογράμμισε.
«Οι προβλέψεις στην Ελλάδα για την παραγωγή των σιτηρών είναι ικανοποιητικές με τα προβλήματα να εστιάζονται στην υποβάθμιση της ποιότητάς τους, λόγω των έντονων ανοιξιάτικων βροχοπτώσεων. Από την άλλη πλευρά, ο κτηνοτροφικός τομέας, τα μεταποιημένα οπωροκηπευτικά και οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες δεν μπορούν να ανακάμψουν λόγω του κόστους της ενέργειας και των πρώτων υλών. Σε κάθε περίπτωση, καταγράφονται εντατικά οι απώλειες και εξελίξεις ανά τομέα, με στόχο την προτεραιοποίηση των αναγκών και την αποτελεσματική αξιοποίηση των κονδυλίων του τρίτου πακέτου στήριξης από το γεωργικό αποθεματικό.
Η διαφάνεια στις γεωργικές αγορές οφείλει να είναι προτεραιότητα. Η παρακολούθηση των αποθεμάτων σιτηρών είναι ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και αποτελεί τη βάση για την επέκταση και σε άλλα προϊόντα ζωτικής σημασίας για το λόγο αυτό το παρατηρητήριο των λιπασμάτων είναι, επίσης, μια πολύ καλή πρωτοβουλία της Επιτροπής.
Τα φαινόμενα κερδοσκοπίας, επιτείνουν την ήδη επιβαρυμένη θέση αγροτών και καταναλωτών και απειλούν ευθέως τις προσπάθειές μας για τη στρατηγική μας αυτονομία. Στηρίζω απόλυτα την προτεραιότητα που έχει θέσει η Ισπανική Προεδρία για τη σταδιακή επίτευξη της στρατηγικής αυτονομίας της Ένωσης στο πλαίσιο μια ανοικτής οικονομίας. Είμαι βέβαιος ότι η συνεισφορά από την πλευρά της γεωργίας θα είναι ουσιαστική».
Για τον κανονισμό για τα φυτά που παράγονται με ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές και για τα συναφή τρόφιμα και ζωοτροφές ο ΥπΑΑΤ σημείωσε πώς στο πλαίσιο των αλλεπάλληλων κρίσεων που αντιμετωπίζει ο αγροδιατροφικός τομέας, αλλά και στο πλαίσιο του στόχου της επίτευξης της επισιτιστικής αυτονομίας της Ένωσης, χρειάζονται νέες καινοτόμες λύσεις για την παραγωγή περισσότερων τροφίμων. Ταυτόχρονα μετέφερε στους Ευρωπαίους ομολόγους του, την ανησυχία των Ελλήνων αγροτών για τον κίνδυνο δημιουργίας μονοπωλιακών ή ολιγοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά, καθώς οι νέοι χαρακτήρες που δημιουργούνται με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές θα προστατεύονται με διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Όπως είπε ο κ. Αυγενάκης: «Οι φυτικές ποικιλίες δεν προστατεύονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και αυτό πρέπει να διασφαλιστεί και σε αυτή την περίπτωση. Είναι αναγκαία η αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου και της καινοτομίας, ώστε να εξασφαλιστεί η βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, παράλληλα με την πράσινη μετάβαση της οικονομίας. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με τα παλιά εργαλεία. Για να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των φυτοφαρμάκων, οι αγρότες χρειάζονται νέα εργαλεία».
Η νομοθετική ρύθμιση των νέων γονιδιωματικών τεχνικών είναι απαραίτητη, καθώς μέσω ενός σαφούς νομοθετικού πλαισίου διευκολύνεται η έρευνα και η καινοτομία. Στο πλαίσιο αυτό, όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε ο ΥπΑΑΤ κορωνίδα μιας υπεύθυνης προσέγγισης αποτελεί η αρχή της προφύλαξης, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τον πιθανό κίνδυνο για τους ανθρώπους, τα ζώα, τα φυτά και το περιβάλλον.
Για τους Κανονισμούς σχετικά με την παραγωγή και την εμπορία φυτικού και δασικού πολλαπλασιαστικού υλικού στην παρέμβασή του ο κ. Αυγενάκης σημείωσε, πως «η Ευρώπη είναι η κορυφαία παραγωγός και εξαγωγέας πολλαπλασιαστικού υλικού παγκοσμίως και, είναι θετικό ότι διατηρούνται οι πυλώνες της επιτυχημένης υφιστάμενης νομοθεσίας. Σε ότι αφορά τη νέα απαίτηση περί τήρησης των όρων βιωσιμότητας για την εγγραφή ποικιλιών στη νομοθετική πρόταση, θεωρούμε ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί με τέτοιο πρακτικό τρόπο που να μην οδηγεί σε έναν μάλλον ανεπιθύμητο περιορισμό της διαθεσιμότητας των βελτιωμένων ποικιλιών».
Στην πρόταση της Ρουμανίας με την υποστήριξη Ουγγαρίας, Πολωνίας για παρεκκλίσεις από τα πρότυπα της αιρεσιμότητας, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τόνισε πώς χωρίς αμφιβολία, το τρέχον διάστημα οι γεωργοί της Ένωσης και ιδίως της χώρας μας, βάλλονται από πολλές και διαφορετικές αντιξοότητες, δηλώνοντας :
«Συμφωνούμε, με τις ανησυχίες του κοινού εγγράφου με πρωτοβουλία της Ρουμανίας. Η παροχή ευελιξίας στους γεωργούς αυτή την περίοδο είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιβίωσή τους. Η πρόταση για παρέκκλιση από την εφαρμογή των Προτύπων 7 και 8 και για το έτος 2024 θεωρούμε ότι μπορεί να βοηθήσει, ενώ παράλληλα δεν επηρεάζεται σημαντικά η περιβαλλοντική στόχευση της αιρεσιμότητας».