Με τον επικεφαλής της Frontex, Φαμπρίς Λεζερί, συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Μετανάστευσης, Νότης Μηταράκης, ενόψει των ευρωπαϊκών διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα για μία νέα εκδοχή της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας για το προσφυγικό.
Οι συζητήσεις για τη «νέα εποχή» στις σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας ξεκίνησαν τον προηγούμενο Δεκέμβριο, αφότου η Ευρωπαϊκή Ένωση ολοκλήρωσε τη διάθεση της βοήθειας ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε υποσχεθεί στην Τουρκία. Τόσο για τις Βρυξέλλες όσο και για την Αθήνα, η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας παραμένει το «κλειδί» για τη συνεργασία στον τομέα της μετανάστευσης
Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη μείωση των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας τον ρόλο της Frontex, ενώ κάλεσε την Τουρκία να εργαστεί πιο ενεργά για την αποτροπή των παράτυπων αφίξεων και για να μειώσει περαιτέρω τις μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο.
Σημειώνεται ότι η Frontex βρίσκεται υπό «αξιολόγηση» από την Κομισιόν, μετά από καταγγελίες των μέσων ενημέρωσης σχετικά με την εικαζόμενη συμμετοχή της στις επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο στο Αιγαίο και τις υπόνοιες κακοδιαχείρισης που οδήγησαν στην έναρξη αρκετών ερευνών, τόσο από την ίδια την Frontex όσο και από διάφορα όργανα της ΕΕ, όπως η OLAF και το γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.
«Είναι μια ευκαιρία να σας ευχαριστήσω προσωπικά για την εξαιρετική συνεργασία που διατηρούμε τα τελευταία χρόνια, σε ό,τι αφορά την προστασία των συνόρων μας, που αποτελεί δικαίωμα της χώρας μας και υποχρέωση απόλυτα συμβατή με το Διεθνές Δίκαιο»,τόνισε ο πρωθυπουργός κατά την έναρξη της συνάντησης.
«Γνωρίζουμε πως είμαστε μια ήπειρος που παρέχει διεθνή προστασία όπου αυτό είναι αναγκαίο και θέλουμε να προσφέρουμε νόμιμες οδούς για μετανάστευση αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να προστατεύουμε τα σύνορά μας απέναντι στα κυκλώματα διακινητών», συνέχισε.
«Τα τελευταία δύο χρόνια, με την ενεργό στήριξη της Frontex, καταφέραμε να μειώσουμε τις ροές κατά σχεδόν 80% το 2020 και κατά επιπλέον 72% από την αρχή του έτους μέχρι και σήμερα».
«Θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, την Ελληνική Αστυνομία, και κυρίως το ελληνικό Λιμενικό αλλά και τους συναδέλφους μου στην κυβέρνηση για τα αποτελέσματα που έχουν πετύχει. Θα ήθελα επίσης να συγχαρώ το Λιμενικό και τη Frontex για την προστασία που παρέχουν έναντι του κινδύνου απώλειας ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα. Η προστασία των συνόρων μας όχι μόνο αποτρέπει τις παράτυπες αφίξεις, αλλά προστατεύει και τις ανθρώπινες ζωές», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να απευθυνθώ για άλλη μια φορά στον γείτονά μας, την Τουρκία, και να την ενθαρρύνω να παραμείνει προσηλωμένη σε όσα προβλέπει η Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας και να εργαστεί πιο ενεργά για την αποτροπή των παράτυπων αφίξεων και για να μειώσει περαιτέρω τις μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο», επισήμανε.
Στη συνέχεια του εισαγωγικού διαλόγου με τον εκτελεστικό διευθυντή της Frontex, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι «είναι αδιανόητο μετανάστες και πρόσφυγες να χρησιμοποιούνται ως γεωπολιτικά “πιόνια” ώστε να ασκηθεί πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο».
«Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα αυστηροί όποτε αυτό συμβαίνει. Συνέβη πέρυσι τον Μάρτιο, στα χερσαία σύνορά μας με την Τουρκία. Συνέβη ξανά πριν από λίγες ημέρες στη βόρεια Αφρική. Άρα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι δεν θα δεχτούμε την άσκηση πίεσης από χώρες που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν μετανάστες και πρόσφυγες ώστε να πιέσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα όποια συμφέροντά τους».
Αναγνώριση του ρόλου της Frontex
«Η δυνατότητα που μας δίνεται να κάνουμε αυτή τη συνάντηση σήμερα είναι πραγματικά μια μεγάλη ανταμοιβή για τον Οργανισμό μας. Είναι η αναγνώριση του ρόλου που διαδραματίζει η Frontex, ως οργανισμός προστασίας χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων και η αναγνώριση της δράσης εκατοντάδων γυναικών και ανδρών που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις της Frontex και φιλοξενούνται από την Ελλάδα», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Λεζερί.
«Η παράτυπη μετανάστευση είναι μέρος της αποστολής μας, να την παρακολουθούμε, να την εντοπίζουμε και να την αντιμετωπίζουμε, περιλαμβανομένων των επιστροφών. Θα ήθελα να επαναλάβω τη δέσμευσή μας να στηρίξουμε όλα τα κράτη – μέλη και συγκεκριμένα την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις επιστροφές. Όταν θα είναι και πάλι εφικτές οι επανεισδοχές από τα ελληνικά νησιά προς την Τουρκία, είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε την Ελλάδα και να συνεργαστούμε με την Τουρκία και όλες τις τρίτες χώρες που εμπλέκονται στη διαδικασία της επιστροφής. Αυτό είναι μέρος της αποστολής μας και θα ήθελα να επαναλάβω πως εργαζόμαστε σε αυτό», επισήμανε ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex.
«Είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι στην στήριξή μας προς την Ελλάδα και πολύ ευγνώμονες για την εξαιρετική συνεργασία, γιατί η Ελλάδα είναι το κύριο πεδίο δράσης του ευρωπαϊκού Μόνιμου Σώματος. Και είμαστε πολύ περήφανοι για την δράση του στη χώρα σας», τόνισε ο κ. Λεζέρι.
Διευκόλυνση της νόμιμης μετανάστευσης
«Είναι κρίσιμο, όταν συζητείται στην Ευρώπη το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, να διασφαλιστεί ότι η Frontex θα διατηρήσει τον νευραλγικό ρόλο της στην προστασία των κοινών συνόρων μας», υπογράμμισε κατά την εισαγωγική συζήτηση ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης.
«Η Ευρώπη θα πρέπει να διευκολύνει τη νόμιμη μετανάστευση αλλά την ίδια στιγμή θα πρέπει να καταπολεμήσει τα δίκτυα διακινητών. Να μην επιτρέψουμε να υπάρξουν ξανά επεισόδια μαζικής παράτυπης μετανάστευσης, όπως συνέβη στον Έβρο και συμβαίνει τώρα στην Ισπανία. Είναι σημαντικό όλοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Frontex στην εκτέλεση της αποστολής της», σημείωσε ο κ. Μηταράκης.
Ολόκληρος ο διάλογος που είχαν οι κ. Μητσοτάκης, Λεζερί και Μηταράκης κατά την έναρξη της συνάντησης:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω σήμερα στην Αθήνα. Είναι μια ευκαιρία για μένα να σας ευχαριστήσω προσωπικά για την εξαιρετική συνεργασία που διατηρούμε τα τελευταία χρόνια, σε ό,τι αφορά την προστασία των συνόρων μας, που αποτελεί δικαίωμα της χώρας μας και υποχρέωση απόλυτα συμβατή με το Διεθνές Δίκαιο. Γνωρίζουμε πως είμαστε μια ήπειρος που παρέχει διεθνή προστασία όπου αυτό είναι αναγκαίο και θέλουμε να προσφέρουμε νόμιμες οδούς για μετανάστευση αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να προστατεύουμε τα σύνορά μας απέναντι στα κυκλώματα διακινητών.
Γνωρίζετε καλά πως τα τελευταία δύο χρόνια, με την ενεργό στήριξη της Frontex, καταφέραμε να μειώσουμε τις ροές κατά σχεδόν 80% το 2020 και κατά επιπλέον 72% από την αρχή του έτους μέχρι και σήμερα. Θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, την Ελληνική Αστυνομία, και κυρίως το ελληνικό Λιμενικό αλλά και τους συναδέλφους μου στην κυβέρνηση για τα αποτελέσματα που έχουν πετύχει.
Θα ήθελα επίσης να συγχαρώ το Λιμενικό και τη Frontex για την προστασία που παρέχουν έναντι του κινδύνου απώλειας ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα. Η προστασία των συνόρων μας όχι μόνο αποτρέπει τις παράτυπες αφίξεις, αλλά προστατεύει και τις ανθρώπινες ζωές.
Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να απευθυνθώ για άλλη μια φορά στον γείτονά μας, την Τουρκία, και να την ενθαρρύνω να παραμείνει προσηλωμένη σε όσα προβλέπει η Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας και να εργαστεί πιο ενεργά για την αποτροπή των παράτυπων αφίξεων και για να μειώσει περαιτέρω τις μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο. Γνωρίζουμε πως έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, αλλά γνωρίζουμε ακόμη πως έχουμε περίπου 1.500 άτομα στα νησιά, των οποίων οι αιτήσεις ασύλου έχουν απορριφθεί και θα μπορούσαν να επιστρέψουν στην Τουρκία. Θα ήταν ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα ενίσχυσης της συνεργασίας μας αν δέχονταν αυτούς τους ανθρώπους πίσω στην Τουρκία. Προσβλέπω πάντοτε σε εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία για το ζήτημα της μετανάστευσης.
Στο πλαίσιο της συνάντησής μας, θα ήθελα να εκφράσω εκ νέου τις ευχαριστίες μου για το έργο που επιτελεί η Frontex. Πάντα θα είμαστε υπέρμαχοι ενός ενισχυμένου ρόλου για τη Frontex, ειδικά σε ό,τι αφορά τις επιστροφές στο πλαίσιο ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών, του οποίου η Ελλάδα είναι θερμός υποστηρικτής. Ελπίζουμε πως σε κάποια σημείο η συζήτηση για το Νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου θα ολοκληρωθεί για να αντιμετωπίσουμε και αυτό το σημαντικό ζήτημα.
Και πάλι καλώς ήρθατε και ευχαριστούμε για την εξαιρετική συνεργασία.
Φαμπρίς Λεζερί: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Πρωθυπουργέ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και τον Υπουργό κ. Μηταράκη για την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε, και τον Αρχηγό του ελληνικού Λιμενικού και τον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, που είναι οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαζόμαστε σε καθημερινή βάση για την εφαρμογή των επιχειρησιακών σχεδίων που έχουμε με την Ελλάδα.
Η δυνατότητα που μας δίνεται να κάνουμε αυτή τη συνάντηση σήμερα είναι πραγματικά μια μεγάλη ανταμοιβή για τον Οργανισμό μας. Είναι η αναγνώριση του ρόλου που διαδραματίζει η Frontex, ως οργανισμός προστασίας χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων και η αναγνώριση της δράσης εκατοντάδων γυναικών και ανδρών που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις της Frontex και φιλοξενούνται από την Ελλάδα.
Θα πρέπει να πω πως αυτό είναι ενθαρρυντικό για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μόνιμου Σώματος. Χθες όταν έφτασα στην Ελλάδα, στο αεροδρόμιο της Αθήνας, συνάντησα για πρώτη φορά μια ομάδα μελών του Μόνιμου Σώματος που δραστηριοποιούνται στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας. Αυτό αποτελεί απόδειξη πως είμαστε σε θέση, όλο και περισσότερο, να στηρίξουμε -όπως είπατε κι εσείς κ. Πρωθυπουργέ- διαφόρων τύπων δραστηριότητες.
Η παράτυπη μετανάστευση είναι μέρος της αποστολής μας, να την παρακολουθούμε, να την εντοπίζουμε και να την αντιμετωπίζουμε, περιλαμβανομένων των επιστροφών. Θα ήθελα να επαναλάβω τη δέσμευσή μας να στηρίξουμε όλα τα κράτη – μέλη και συγκεκριμένα την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις επιστροφές. Όταν θα είναι και πάλι εφικτές οι επανεισδοχές από τα ελληνικά νησιά προς την Τουρκία, είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε την Ελλάδα και να συνεργαστούμε με την Τουρκία και όλες τις τρίτες χώρες που εμπλέκονται στην διαδικασία της επιστροφής. Αυτό είναι μέρος της αποστολής μας και θα ήθελα να επαναλάβω πως εργαζόμαστε σε αυτό.
Εργαζόμαστε ώστε να ενισχύσουμε τη συνεισφορά μας στη μάχη ενάντια στις εγκληματικές δράσεις. Κάθε είδους ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια στα εξωτερικά σύνορα. Συνεργαζόμαστε με όλα τα κράτη μέλη, και την Ελλάδα, για να ενισχύσουμε τις δυνατότητες που έχουμε, δυνατότητες στη διαχείριση συνόρων. Συζητήσαμε για την δημιουργία του ETIAS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Άδειας Ταξιδιού) ενός μηχανισμού που είναι πολύ σημαντικός για να έχουμε και πάλι περισσότερους τουρίστες σε μια χώρα σαν την Ελλάδα.
Είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι στην στήριξή μας προς την Ελλάδα και πολύ ευγνώμονες για την εξαιρετική συνεργασία, γιατί η Ελλάδα είναι το κύριο πεδίο δράσης του ευρωπαϊκού Μόνιμου Σώματος. Και είμαστε πολύ περήφανοι για την δράση του στη χώρα σας.
Νότης Μηταράκης: Σας ευχαριστώ κ. Πρωθυπουργέ, θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την Frontex για τη συνεργασία τα τελευταία χρόνια στην προστασία των κοινών ευρωπαϊκών συνόρων. Είναι κρίσιμο, όταν συζητείται στην Ευρώπη το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, να διασφαλιστεί ότι η Frontex θα διατηρήσει τον νευραλγικό ρόλο της στην προστασία των κοινών συνόρων μας.
Η Ευρώπη θα πρέπει να διευκολύνει τη νόμιμη μετανάστευση αλλά την ίδια στιγμή θα πρέπει να καταπολεμήσει τα δίκτυα διακινητών. Να μην επιτρέψουμε να υπάρξουν ξανά επεισόδια μαζικής παράτυπης μετανάστευσης, όπως συνέβη στον Έβρο και συμβαίνει τώρα στην Ισπανία.
Είναι σημαντικό όλοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Frontex στην εκτέλεση της αποστολής της.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να πω κάτι τελευταίο, σχετικά με αυτά που μόλις αναφέρατε.
Είναι αδιανόητο μετανάστες και πρόσφυγες να χρησιμοποιούνται ως γεωπολιτικά “πιόνια” ώστε να ασκηθεί πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της. Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα αυστηροί όποτε αυτό συμβαίνει. Συνέβη πέρυσι τον Μάρτιο, στα χερσαία σύνορά μας με την Τουρκία. Συνέβη ξανά πριν από λίγες ημέρες στη βόρεια Αφρική.
Άρα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι δεν θα δεχτούμε την άσκηση πίεσης από χώρες που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν μετανάστες και πρόσφυγες ώστε να πιέσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα όποια συμφέροντά τους.
Είναι ένα πολιτικό μήνυμα που πρέπει να σταλεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Και φυσικά έχουμε τη δυνατότητα, στο ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της Frontex και στο εθνικό επίπεδο μέσω του Λιμενικού μας, της Αστυνομίας -με τη στήριξη των ενόπλων δυνάμεων όποτε είναι απαραίτητο- να διασφαλίσουμε ότι αυτή η πολιτική εφαρμόζεται. Ότι κρατάμε ανοιχτές τις νόμιμες οδούς μετανάστευσης αλλά ταυτόχρονα προστατεύουμε τα σύνορά μας. Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να το κάνουμε και εάν χρειαστεί θα το πράξουμε ξανά.
Σας ευχαριστώ πολύ και πάλι για την επίσκεψή σας.