Οι φετινές πανελλαδικές εξετάσεις θα είναι δύσκολες ακούγεται από πολλές πλευρές λόγω των προβλημάτων, που δημιούργησε η πανδημία στα σχολεία αλλά και λόγω των νέων δεδομένων (βάση εισαγωγής και αναγκαστική μείωση των εισακτέων) , που έβαλε η κυβέρνηση για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Όμως οι χιλιάδες μαθητές που επιλέγουν το 3ο επιστημονικό πεδίο μπορούν να ονειρεύονται ένα λαμπρό μέλλον.
Στη σύγχρονη πραγματικότητα διαδραματίζεται μια έκρηξη τεχνολογικών επιτευγμάτων και καινοτομιών που έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν πολλές πτυχές της υγείας και της ιατρικής επιστήμης. Δημιουργούνται καθημερινά τεχνολογίες και εφαρμογές, οι οποίες πλέον έχουν εξελιχθεί τόσο πολύ ώστε να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ιατρικής πρακτικής, ανοίγοντας διάπλατα νέους δρόμους απασχόλησης στους απόφοιτους των πανεπιστημιακών σχολών.
Οι μελλοντικοί επιστήμονες του τομέα Υγείας, μπορούν να εκμεταλλευτούν νέες ειδικότητες ή μια μεταπτυχιακή εξειδίκευση, ώστε να εντρυφήσουν στους νέους και ελπιδοφόρους κλάδους. Η τεχνολογία δεν προβλέπεται να αντικαταστήσει τον γιατρό αλλά αντιθέτως να αποτελέσει ένα σημαντικό όπλο στη μεγάλη μάχη του ανθρώπου με τις ασθένειες και τους ιούς. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε όμως ότι για έναν μαθητή που ενδιαφέρεται να φανταστεί τον κόσμο της Ιατρικής σε 5-10 χρόνια, οι 5 κυρίαρχες τεχνολογίες και τάσεις, οι οποίες αναμένεται να διευρύνουν τις προοπτικές αυτών που θα επιλέξουν τις ιατρικές επιστήμες, σύμφωνα με μελέτη του Συμβούλου Σταδιοδρομίας και Επιστημονικού Υπεύθυνου Προγραμμάτων LABORA Γιώργου Γατούδη, είναι οι εξής:
Table of Contents
Νανοτεχνολογία
Η Νανοτεχνολογία (η εκμετάλλευση της ύλης σε ατομικό και μοριακό επίπεδο) παρότι είναι μια νέα επιστήμη, έχει αναρίθμητες εφαρμογές σε πολλές επιστήμες, μέσα σε αυτές και η Ιατρική. Τα νανοσωματίδια αναμένεται στα επόμενα να λειτουργήσουν ως συστήματα παροχής φαρμάκων με μεγάλη ακρίβεια στην ποσότητα αλλά και ως εργαλεία θεραπείας πολλών ασθενειών, ακόμη και ως μικροσκοπικοί χειρουργοί. Υπάρχουν πολλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, όπου η θεραπεία προκαλεί σοβαρές παρενέργειες ακριβώς επειδή η δραστική ουσία του φαρμάκου δεν μπορεί να κάνει διάκριση μεταξύ υγιών και ασθενών ιστών.
Με τη συμβολή των νανοσωματιδίων, μια δόση χημειοθεραπείας θα μπορεί να επιλέγει να επιτεθεί μόνο σε καρκινικά κύτταρα, διατηρώντας τα υγιή κύτταρα ανέγγιχτα. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των νανοτεχνολογιών έγκειται στην ικανότητά τους να παραδίδουν τα φάρμακα στην ακριβή τοποθεσία, όπου χρειάζονται. Ένα νανορομπότ αναμένεται να παρέχει ουσίες όπως η ντοπαμίνη απευθείας στον εγκέφαλο ενός ασθενή για τη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον ενώ παράλληλα, η λέξη «σύμπτωμα» για μια ασθένεια ενδεχομένως να εξαλειφθεί πλήρως από τα ιατρικά λεξικά καθώς μικροσκοπικά ρομπότ στον οργανισμό μας θα μπορούν να στέλνουν ειδοποιήσεις στο κινητό μας όταν πρόκειται να αναπτυχθεί μια ασθένεια στο σώμα μας.
Τεχνητή Νοημοσύνη
Πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα απομακρύνει την χρησιμότητα του ιατρού στην αντιμετώπιση των ασθενειών αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα που οι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα χειρίζονται παραδοσιακά. Αντίθετα όμως, αναμένεται να διευκολύνει και να εξελίξει το έργο τον γιατρών σε πολλούς τομείς. Στον τομέα της έρευνας αλλά και πρόληψης, οι έξυπνοι αλγόριθμοι μπορούν να αναλύσουν τον ολοένα αυξανόμενο όγκο ιατρικών πληροφοριών και ερευνητικών δεδομένων, κάτι που είναι ανθρώπινα αδύνατο να γίνει, και να αποδώσουν πολύ χρήσιμα στατιστικά δεδομένα για την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων ή των εμβολίων (κάτι που φαίνεται και σήμερα με το εμβόλιο της COVID-19). Για παράδειγμα, ένα πειραματικό φάρμακο απαιτούσε περίπου 12 χρόνια και 2,5 περίπου δις ευρώ (σύμφωνα με τον χρόνο και τους πόρους που επενδύονται και τις απρόσμενες παρενέργειες σε κλινικές δοκιμές). Με την Τεχνητή Νοημοσύνη, αυτοί οι αριθμοί μειώνονται σημαντικά ώστε να εντοπίζεται πλέον ένα πιθανό νέο φάρμακο εντός 46 ημερών.
Στον ίδιο τομέα της ανάλυσης δεδομένων, μειώνονται τα γραφειοκρατικά καθήκοντα και η διαχείριση των συστημάτων πληροφορικής (μια από τις κύριες αιτίες εξάντλησης των ιατρών σήμερα), απελευθερώνοντας ανθρωποώρες από τους γιατρούς για να τις αφιερώσουν στους ασθενείς. Από την άλλη, με την ικανότητά τους να αναλύουν πληροφορίες και να αναγνωρίζουν μοτίβα με τρόπους που οι άνθρωποι δεν μπορούν, οι αλγόριθμοι Τεχνητής Νοημοσύνης, μπορούν να μας εκπλήξουν. Για παράδειγμα, ερευνητές της Google τροφοδότησαν εικόνες αμφιβληστροειδούς σε ένα μηχάνημα για τον εντοπισμό μακροπρόθεσμων κινδύνων για την υγεία. Αφού πέρασαν στο μηχάνημα αρκετά δεδομένα, ο αλγόριθμος «μελέτησε» το τι πρέπει να ψάξει σε εικόνες του αμφιβληστροειδούς για να ανιχνεύσει εκείνους με σημάδια καρδιαγγειακών κινδύνων.
Εικονική Πραγματικότητα
Την Εικονική Πραγματικότητά οι περισσότεροι την γνωρίσαμε στα video games. Με την ταχύτατη εξέλιξη της και την εφαρμογή της στην ιατρική πράξη αποτελεί έναν κλάδο με συναρπαστικές δυνατότητες. Από την χρήση οπτικοακουστικού υλικού (π.χ. κολύμπι με φάλαινες στον ωκεανό) μέσω μιας συσκευής VR για την χαλάρωση και ψυχολογική αποσυμφόρηση ασθενών πριν από μια επίπονη εξέταση ή ένα σημαντικό χειρουργείο, έως και την επιτάχυνση της ανάρρωσης στη φυσιοθεραπεία, με την μηχανική μάθηση, ώστε να προσαρμόζει κάθε άσκηση στις θεραπευτικές ανάγκες των ασθενών. Από την άλλη, αποτελεί υποστηρικτική επιστήμη στο έργο του γιατρού, μέσω της εξ αποστάσεως παρακολούθησης εγχειρήσεων έχοντας την αίσθηση χρήσης χειρουργικών εργαλείων αλλά και την απόκτηση ενσυναίσθησης από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, μέσω των προσομοιώσεων των αισθήσεων ενός ηλικιωμένου ατόμου με προβλήματα όρασης ή κινητικά προβλήματα.
Επαυξημένη Πραγματικότητα
Η Επαυξημένη Πραγματικότητα (η σε πραγματικό χρόνο άμεση ή έμμεση θέαση ενός φυσικού, πραγματικού περιβάλλοντος, του οποίου τα στοιχεία επαυξάνονται από στοιχεία που αναπαράγονται από συσκευές υπολογιστών, όπως ήχος, βίντεο, γραφικά ή δεδομένα τοποθεσίας) βοηθά τους χρήστες να μην χάνουν επαφή με την πραγματικότητα και θέτουν τις πληροφορίες στην όραση όσο το δυνατόν γρηγορότερα μετατρέποντας την σε κινητήρια δύναμη στο μέλλον της Ιατρικής. Παραδείγματα Επαυξημένης Πραγματικότητας στο χώρο της υγείας αποτελούν:
- το Google Glass μέσω του οποίου γίνεται κοινή χρήση με το γιατρό μετρήσεων όπως οι καρδιακοί παλμοί ηλεκτροκαρδιογράφημα ή ο κορεσμός οξυγόνου στο αίμα του ασθενούς,
- φορητός σαρωτής που περνά πάνω από το δέρμα και δείχνει σε νοσοκόμες και γιατρούς τις φλέβες στο σώμα των ασθενών και
- οι εφαρμογές ενημέρωσης των ασθενών για τα φάρμακα προβάλλοντας τις λειτουργίες τους 3D μπροστά στα μάτια τους.
Τρισδιάστατη Εκτύπωση
Οι εξελίξεις στην εκτύπωση 3D προσελκύουν την προσοχή στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης λόγω της δυνατότητάς τους να βελτιώσουν τη θεραπεία για ορισμένες ιατρικές παθήσεις. Ένας ακτινολόγος, για παράδειγμα, μπορεί να δημιουργήσει ένα ακριβές αντίγραφο της σπονδυλικής στήλης ενός ασθενούς για να βοηθήσει στον προγραμματισμό μιας χειρουργικής επέμβασης. Ένας οδοντίατρος θα μπορούσε να σαρώσει ένα σπασμένο δόντι για να το αποκαταστήσει έτσι ώστε να ταιριάζει ακριβώς στο στόμα του ασθενούς. Και στις δύο περιπτώσεις, οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν εκτύπωση 3D για να φτιάξουν προϊόντα που ταιριάζουν ειδικά στην ανατομία ενός ασθενούς. Η τρισδιάστατη εκτύπωση επέτρεψε την παραγωγή προσαρμοσμένων προσθετικών άκρων, κρανιακών εμφυτευμάτων ή ορθοπεδικών εμφυτευμάτων όπως γοφούς και γόνατα.
