Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας υποστηρίζει τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας, ώστε να παρέχουν ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση σε όλους τους φοιτητές, με την υπογραφή τριών αποφάσεων από τον Περιφερειάρχη Απόστολο Τζιτζικώστα για την “υποστήριξη παρεμβάσεων ισότιμης πρόσβασης ΑμεΑ και άλλες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες” στα τρία ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να ενισχύσει τα Πανεπιστήμια και να βελτιώσει την προσβασιμότητα των φοιτητών με αναπηρία, διαθέτει για παρεμβάσεις συνολικά περίπου 7,5 εκ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους.
“Όλα αυτά τα χρόνια ως διοίκηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας φροντίζουμε να βελτιώνουμε τις συνθήκες προσβασιμότητας στα δημόσια κτίρια, στις δομές και στις υποδομές της Κεντρικής Μακεδονίας, ώστε να πετύχουμε τον μεγάλο στόχο μας για μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, για μια κοινωνία ισότιμη, για μια κοινωνία αλληλεγγύης. Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήσαμε ένα δίχτυ προστασίας για τα άτομα με αναπηρία. Πέρα από τις κοινωνικές δομές που δημιουργήσαμε σε όλη την Κεντρική Μακεδονία για τους συμπολίτες μας με αναπηρίες, και την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας τους, παρεμβαίνουμε, όπου υπάρχουν ανάγκες, ώστε να άρουμε κάθε εμπόδιο. Στον κρίσιμο χώρο της Παιδείας, ενισχύουμε με ευρωπαϊκούς πόρους τα τρία πανεπιστημιακά ιδρύματά μας με νέες υποδομές και με σημαντικές δράσεις για χιλιάδες φοιτητές με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εξασφαλίζουμε ίδιες ευκαιρίες για όλους, προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους με επιτυχία. Ενισχύουμε την πρόσβασή τους στις ακαδημαϊκές, αλλά και τις κοινωνικές δραστηριότητες των Πανεπιστημίων. Παρέχουμε υποδομές που διευκολύνουν τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, ευαισθητοποιούμε και εκπαιδεύουμε την πανεπιστημιακή κοινότητα σχετικά με την αναπηρία, προωθώντας τη συμπερίληψη. Τέλος, επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε την ψηφιακή και φυσική προσβασιμότητα στις πανεπιστημιακές δομές και να δημιουργήσουμε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον, που διασφαλίζει αφενός την ακαδημαϊκή πρόοδο, αφετέρου την κοινωνική ένταξη των φοιτητών με αναπηρία. Αυτές οι παρεμβάσεις είναι μια παρακαταθήκη για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στον τόπο μας, είναι μια πρωτοβουλία με ανεκτίμητη αξία και σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια δημιουργούμε τη νέα πραγματικότητα του σύγχρονου ελληνικού πανεπιστημίου”, επισήμανε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
Οι παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται στα τρία Πανεπιστήμια είναι οι εξής:
ΑΠΘ
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης αριθμεί κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2023 – 2024 περί τους χίλιους φοιτητές με αναπηρίες, που αντιπροσωπεύουν το 5% του συνόλου των φοιτητών. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας χρηματοδοτεί παρεμβάσεις στο πλαίσιο των πολιτικών για την ενίσχυση της ισότιμης συμμετοχής των φοιτητών με αναπηρία και φοιτητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς στην ανώτατη εκπαίδευση και την υποστήριξη των Μονάδων Ισότιμης Πρόσβασης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Στο πλαίσιο αυτό θα απασχοληθούν 39 στελέχη, σύμφωνα με το ΑΠΘ.
Οι παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν είναι:
-Υποστήριξη Τμήματος Ισότιμης Πρόσβασης: Ενίσχυση της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης και Κοσμητειών του ΑΠΘ.
-Ψηφιακή Προσβασιμότητα: Παροχή ολοκληρωμένης και εξατομικευμένης τεχνολογικής υποστήριξης για φοιτητές και φοιτήτριες με αναπηρία στο ΑΠΘ. Μέσω της στελέχωσης ανά Σχολή, της ενσωμάτωσης εξοπλισμού προσβασιμότητας, της ανάπτυξης ψηφιακών εφαρμογών και της συμμόρφωσης με τα πρότυπα προσβασιμότητας ιστοχώρων, με στόχο στη βελτίωση της ισότιμης πρόσβασης και συμμετοχής των φοιτητών με αναπηρία στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
-Κατάρτιση και Υποστήριξη Προσωπικού και φοιτητών με αναπηρία: Κατάρτιση και υποστήριξη προσωπικού (ακαδημαϊκού, διοικητικού, βιβλιοθηκονόμων) και εθελοντών φοιτητών ως προς την υποστήριξη των φοιτητών μα αναπηρία και ειδικές ανάγκες κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, εργαστηρίων και κλινικών, τους ενδεδειγμένους τρόπους συμμετοχή τους στις γραπτές και προφορικές δοκιμασίες, την κατάρτιση των με τύφλωση φοιτητών στην κινητικότητα και τον προσανατολισμό στην πανεπιστημιούπολη και στις πανεπιστημιακές εκδηλώσεις.
-Διερμηνεία/Τηλεδιερμηνεία: Η παρακολούθηση και συμμετοχή των φοιτητών με προβλήματα ακοής (κώφωση ή βαρηκοΐα) στα μαθήματα, στις εξετάσεις, στις συναλλαγές με τις διοικητικές υπηρεσίες αλλά και τις εκδηλώσεις ή άλλες δραστηριότητες του Πανεπιστημίου θα υποστηρίζεται διαρκώς από τη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.
-Μετακίνηση ΑΜΕΑ: Μεταφορά από και προς το Πανεπιστήμιο με τη βοήθεια ειδικού οχήματος για όλους τους φοιτητές με αναπηρία καθώς και η συνοδεία τους στις αίθουσες των μαθημάτων, εκδηλώσεων ή άλλων πανεπιστημιακών δραστηριοτήτων και οποιασδήποτε εντός της πανεπιστημιούπολης μετακίνησης.
-Παραγωγή Προσβάσιμων Συγγραμμάτων: Υποστήριξη φοιτητών με αναπηρία στη Βιβλιοθήκη Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ για την εφαρμογή πρακτικών συμπερίληψης παρέχοντας στους φοιτητές με εντυποαναπηρία, προσβασιμότητα σε εκπαιδευτικό υλικό και υποστηρικτική τεχνολογία σε προσβάσιμο διαμορφωμένο χώρο.
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Δημιουργία και υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης φοιτητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Η Μονάδα έχει ως στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των φοιτητών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις στις ακαδημαϊκές σπουδές και την ισότιμη και χωρίς περιορισμούς συμμετοχή τους στη “ζωή” της πανεπιστημιακής κοινότητας και στις επιμέρους δράσεις που λαμβάνουν χώρα στα πλαίσια της φοίτησής τους.
Για την επίτευξη του στόχου θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα οι ακόλουθες παρεμβάσεις με τις ενέργειες και τις εργασίες τους:
-Γενική υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης: Δημιουργία και τήρηση ηλεκτρονικού αρχείου των συγκεκριμένων φοιτητών, τήρηση πρωτοκόλλου εγγράφων, διαχείριση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, διαχείριση παραπόνων – υποδείξεων προσβασιμότητας, εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, συντονισμός εργασιών, προγραμματισμός συναντήσεων και τηλεδιασκέψεων κ.ά.
-Γενική υποστήριξη: Συνεχής καταγραφή και χαρτογράφηση των αναγκών των φοιτητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσω κατάλληλων μορφών ποιοτικής έρευνας και ανάπτυξης εργαλείων καταγραφής των αναγκών τους, παροχή υπηρεσίας συνοδείας τους στους χώρους του Πανεπιστημίου, υποστήριξη εναλλακτικών μεθόδων εξέτασης , δημιουργία ομάδας εθελοντών και εκπαίδευσή τους στην παροχή υποστήριξης στους φοιτητές με αναπηρία, υποστήριξη της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε συνέδρια και ημερίδες, συνεδριάσεις οργάνων, φοιτητικές συνελεύσεις και καλλιτεχνικά και αθλητικά δρώμενα, υποστήριξή τους στη συμμετοχή τους στην έρευνα, σε έργα/προγράμματα κ.ά.
-Φυσική προσβασιμότητα: Καταγραφή, παρακολούθηση και προτάσεις βελτίωσης της προσβασιμότητας χώρων του Πανεπιστημίου, διασφάλιση και διευκόλυνση της φυσικής πρόσβασης, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών αναφορικά με τον έλεγχο και την εξασφάλιση των προδιαγραφών, προτάσεις για παρεμβάσεις στα υφιστάμενα κτίρια ώστε να τηρούν τις προδιαγραφές προσβασιμότητας, συνεχής έλεγχος και διασφάλιση της προσβασιμότητας των διοικητικών υπηρεσιών και υπηρεσιών εξυπηρέτησης κοινού κ.ά.
-Ηλεκτρονική προσβασιμότητα: Διασφάλιση της καθολικής προσβασιμότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία εξασφαλίζοντας την προσβασιμότητα σε κάθε μορφή εκπαιδευτικού υλικού, βελτίωση της προσβασιμότητας των διαλέξεων/μαθημάτων, διασφάλιση της προσβασιμότητας της κεντρικής ιστοσελίδας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και των επιμέρους ιστοσελίδων, αξιολόγηση ικανοτήτων φοιτητών με αναπηρία και παροχή/κατάρτιση στη χρήση ατομικής υποστηρικτικής τεχνολογίας, έρευνα για την κατασκευή/εφαρμογή εξειδικευμένων εργαλείων, εφαρμογών και βοηθημάτων που να επιλύουν προβλήματα προσβασιμότητας του χώρου κ.ά.
-Κατάρτιση και υποστήριξη προσωπικού (ακαδημαϊκού, διοικητικού) και εθελοντών φοιτητών: Συνεχής επιμόρφωση και υποστήριξη των Καθηγητών-Συμβούλων με σκοπό τη δημιουργία κατάλληλης και επιτυχούς επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και του εκπαιδευτικού προσωπικού, συνεχής συνεργασία με τους ακαδημαϊκούς συμβούλους σπουδών, των Διοικητικών Υπαλλήλων-Συμβούλων για την ενημέρωση/υποστήριξη των συγκεκριμένων φοιτητών κ.ά.
-Παραγωγή προσβάσιμου εκπαιδευτικού υλικού: Επεξεργασία και παραγωγή σε κατάλληλους μορφότυπους (όπως προσβάσιμο MSword, PDF, epub3, DAISY2, braille, μεθυσμένη μορφή, έντυπη και ψηφιακή μορφή ανάγλυφων σχημάτων και εικόνων κ.ά.) για ΦμεΑ και ΕΕΑ (όπως φοιτητές με κινητική αναπηρία στα άνω άκρα, τύφλωση, μειωμένη όραση, δυσλεξία κ.ά.) και για φοιτητές με κώφωση ή βαρηκοΐα (π.χ. προσθήκη λεζάντων/υπότιτλων σε εικόνες ή βίντεο).
-Διερμηνεία/τηλεδιερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα & Μεταγραφή (ομιλίας σε κείμενο) για την υποστήριξη των φοιτητών με κώφωση ή βαρηκοΐα.
-Μετακίνηση φοιτητών μα αναπηρία: Κυρίως χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων αλλά και άλλων κατηγοριών αναπηρίας από και προς το Πανεπιστήμιο, διαχείριση αιτήσεων μετακίνησης, δημιουργία και επικαιροποίηση του προγράμματος μετακινήσεων, διαχείριση έκτακτων περιστατικών, κ.α.
ΔΙΠΑΕ
Μέσω της χρηματοδότησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, θα υλοποιηθούν στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας (ΔΙΠΑΕ) έξι βασικές παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν τη διοικητική και τεχνική υποστήριξη της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης, την εκπαίδευση του προσωπικού που θα προσληφθεί, την ψηφιακή προσβασιμότητα, τις υπηρεσίες διερμηνείας και τη μεταφορά των φοιτητών με αναπηρίες, καθώς και την παραγωγή προσβάσιμων ακαδημαϊκών συγγραμμάτων.
Επιπλέον θα υλοποιηθούν από τη Μονάδα Ισότιμης Πρόσβασης δράσεις επικοινωνίας και διάχυσης των αποτελεσμάτων της πρωτοβουλίας, ημερίδες και σεμινάρια ευαισθητοποίησης καθώς και εκπαιδευτικές δράσεις για τη συμπεριληπτικότητα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον.
Βασικά τεχνικά, λειτουργικά και λοιπά χαρακτηριστικά:
1.Υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης: Χρηματοδότηση της λειτουργίας και διοικητικής υποστήριξης της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης, με στόχο την καταγραφή αναγκών των φοιτητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και τη διαχείριση των υπηρεσιών υποστήριξής τους.
2.Ψηφιακή Προσβασιμότητα: Ανάπτυξη υποδομών ψηφιακής προσβασιμότητας μέσω της βελτίωσης των πανεπιστημιακών ιστοτόπων, της δημιουργίας προσβάσιμων ψηφιακών μαθημάτων και της εγκατάστασης υποστηρικτικών τεχνολογιών σε σταθμούς εργασίας.
3.Κατάρτιση και Υποστήριξη Προσωπικού και Εθελοντών: Παροχή προγραμμάτων εκπαίδευσης και σεμιναρίων για το διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, καθώς και για εθελοντές συμφοιτητές, με σκοπό την υποστήριξη των φοιτητών με αναπηρία στην ακαδημαϊκή τους πορεία.
4.Διερμηνεία/Τηλεδιερμηνεία: Παροχή υπηρεσιών διερμηνείας και τηλεδιερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για φοιτητές με κώφωση ή βαρηκοΐα, καθώς και υπηρεσίες μεταγραφής ομιλίας σε κείμενο για διαλέξεις και εξετάσεις.
5.Μεταφορά και Συνοδεία φοιτητών με αναπηρία: Υπηρεσίες για τη μεταφορά φοιτητών με αναπηρίες από και προς το πανεπιστήμιο μέσω εξειδικευμένων οχημάτων, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
6.Παραγωγή Προσβάσιμων Συγγραμμάτων: Παραγωγή ακαδημαϊκών συγγραμμάτων σε προσβάσιμες μορφές, όπως EPUB3, PDF, DAISY, για φοιτητές με οπτικές ή άλλες αναπηρίες, διασφαλίζοντας την ισότιμη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό.