Η μάσκα μιας χρήσης έχει μπει στη ζωή όλων μας εδώ και ένα χρόνο, τι γίνεται όμως με την απόρριψή της;
Ητεράστια ζήτηση για μάσκες προσώπου από τότε που η πανδημία του κορονοϊού σαρώνει τον πλανήτη, έχει οδηγήσει βιομηχανίες έως και μικρές βιοτεχνίες στη γιγάντια παραγωγή τους, όμως τώρα προκύπτει ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα: οι μάσκες μιας χρήσης αποτελούν ενεργή απειλή για το περιβάλλον!
Πρόσφατες μελέτες εκτιμούν ότι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν σήμερα 129 δισεκατομμύρια μάσκες προσώπου. Χρησιμοποιώντας μία μάσκα την ημέρα επί 31 ημέρες, οδηγούμαστε – χοντρικά – σε μια μέση χρήση 2,8 εκατομμυρίων μασκών το λεπτό σε όλο τον κόσμο. Οι ερευνητές προειδοποιούν τώρα για τον τεράστιο όγκο των μασκών, που με την πλαστική τους σύνθεση αποτελούν μια αυξανόμενη περιβαλλοντική απειλή, και προτρέπουν για δράση ώστε να αποτραπεί το πρόβλημα της μάσκας στο να γίνει το επόμενο πρόβλημα μετά το πλαστικό.
Ο περιβαλλοντολόγος Elvis Genbo Xu από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας και ο καθηγητής Zhiyong Jason Ren, ειδικός στον τομέα της πολιτικής και περιβαλλοντικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Princeton, δήλωσαν από κοινού: «Η τεράστια παραγωγή μάσκας μίας χρήσης είναι σε παρόμοια κλίμακα με τα πλαστικά μπουκάλια, η οποία εκτιμάται σε 43 δισεκατομμύρια το μήνα. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα πλαστικά μπουκάλια, εκ των οποίων περίπου το 25% ανακυκλώνονται, δεν υπάρχει επίσημη καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο ανακύκλωσης της μάσκας, με αποτέλεσμα το πιο πιθανό είναι να απορρίπτονται με ακατάλληλους τρόπους», ανέφεραν οι ερευνητές.
Εάν δεν διατεθούν για ανακύκλωση, όπως και άλλα πλαστικά απορρίμματα, οι μάσκες μίας χρήσης μπορούν να καταλήξουν στο περιβάλλον, στα συστήματα πόσιμου νερού και στους ωκεανούς, όπου οι καιρικές συνθήκες μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλο αριθμό μικροσωματιδίων (μικρότερα από 5mm) σε λίγες εβδομάδες και περαιτέρω θραύσματα από νανοπλαστικά.
Το περασμένο καλοκαίρι, οι ωκεανολόγοι προειδοποίησαν ότι η λανθασμένη απόρριψη αποβλήτων που σχετίζονται με την πανδημία θα οδηγήσει σύντομα στο να υπάρχουν «περισσότερες μάσκες από μέδουσες» στη Μεσόγειο Θάλασσα!
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η σύνθεση των μασκών είναι τέτοια, ώστε να διασπώνται σε επικίνδυνα μικροσωματίδια πολύ γρήγορα: «Όταν αποσυντίθεται στο περιβάλλον, η μάσκα, μπορεί να απελευθερώσει πλαστικά υλικά μικρότερου μεγέθους, ευκολότερα και ταχύτερα από τα πλαστικά υλικά, όπως οι πλαστικές σακούλες», δήλωσαν. Οι ερευνητές τόνισαν ακόμη ότι δεν γνωρίζουν ακριβώς πώς οι μάσκες συμβάλουν στον μεγάλο αριθμό πλαστικών σωματιδίων που εντοπίζονται στο περιβάλλον, απλώς και μόνο επειδή δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με την απόρριψη της μάσκας στη φύση.
«Γνωρίζουμε ότι, όπως και γι’ άλλα πλαστικά απορρίμματα, οι μάσκες μίας χρήσης μπορεί επίσης να συσσωρεύουν και να απελευθερώνουν επιβλαβείς χημικές και βιολογικές ουσίες, όπως η «δισφαινόλη Α», βαρέα μέταλλα, καθώς και παθογόνους μικροοργανισμούς», δήλωσε ο Δρ Genbo Xu. «Αυτά μπορεί να έχουν έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις σε φυτά, ζώα και ανθρώπους». Οι ερευνητές προέτρεψαν τις αρχές να δημιουργήσουν κάδους σκουπιδιών μόνο για μάσκες και δήλωσαν ότι για τη μείωση των επιπτώσεων των μασκών μιας χρήσης θα μπορούσαν πολλοί να χρησιμοποιούν βαμβακερές μάσκες.