Οι μετρήσεις στον Ατλαντικό έδειξαν σημαντική διαφοροποίηση της θερμοκρασίας στον «σκοτεινό» βυθό – Πώς επηρεάζεται η θερμοκρασία στα μικρότερα βάθη και πώς δημιουργούνται τα ακραία καιρικά φαινόμενα εξαιτίας των αλλαγών
Άκρως ανησυχητικά για την κλιματική αλλαγή και της συνέπειές της είναι τα μηνύματα που λαμβάνουν οι επιστήμονες από τα στοιχεία των μετρήσεων στα βάθη των ωκεανών. Σύμφωνα με τα δεδομένα νέας έρευνας, η θερμοκρασία στα «σκοτεινά» βάθη -εκεί που δεν φτάνει ούτε το φως του Ήλιου- όχι απλώς αυξάνεται, αλλά αυξάνεται με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον που είχε προβλεφθεί σε ανάλογη έρευνα πριν λίγα χρόνια.
Όπως καταγράφηκε σε σταθμούς που έχουν τοποθετηθεί σε τέσσερα διαφορετικά βάθη στον Ατλαντικό Ωκεανό, στα ανοικτά των ακτών της Ουρουγουάης, στο διάστημα μεταξύ 2009 και 2019, το νερό εκεί σε βάθος από 1.360 μέτρων έως και 4.757 μέτρων, θερμάνθηκε κατά 0,02 έως 0,04 βαθμούς Κελσίου.
Η αλλαγή μπορεί να φαίνεται μικρή, αλλά είναι σημαντική και επηρεάζει τη θερμοκρασία των νερών στα μικρότερα βάθη και κατ’ επέκταση την αλλαγή του κλίματος σε όλον τον πλανήτη.
«Αν σκεφτείτε πόσο μεγάλος είναι ο βαθύς ωκεανός, πρόκειται για μια τεράστια ποσότητα θερμότητας», δήλωσε ο Christopher Meinen, ωκεανογράφος στην Εθνική Ωκεάνια και Ατμοσφαιρική Διοίκηση των ΗΠΑ (NOAA) και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Geophysical Research Letters.
Ενώ η γενική εκτίμηση ήταν ότι ο βαθύς ωκεανός θερμαίνεται, οι επιστήμονες έπρεπε να βασίζονται σε μία βάση δεδομένων που συλλέγονται κάθε 10 χρόνια από ερευνητικά σκάφη. Τα κλιματικά μοντέλα διαπίστωσαν ότι τα υψηλά επίπεδα της ρύπανσης του κλίματος μέχρι το τέλος του αιώνα θα διεισδύσουν βαθύτερα στον ωκεανό, απειλώντας τα θαλάσσια πλάσματα του σκοτεινού βυθού.
Περίπου το 90% της θερμότητας που απορροφάται από τη Γη πηγαίνει στους ωκεανούς. Αν και θερμαίνονται αργά, η θερμότητα κάνει τα μόρια του νερού να διαστέλλονται, συμβάλλοντας στην αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Εντείνει επίσης τους τυφώνες, οι οποίοι προκαλούνται από τη διαφορά θερμοκρασίας των θαλάσσιων υδάτων, με τις αέριες μάζες που κινούνται.
Συγκριτικά, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες επιφανείας ξηράς και ωκεανών θερμαίνονται πολύ πιο γρήγορα. Το 2009, ήταν 0,56C υψηλότερα από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο. Μέχρι το 2019, είχαν φτάσει 0,95C υψηλότερα, σύμφωνα με τα δεδομένα της NOAA.
Ο Μέινεν δήλωσε ότι τα νέα ευρήματα συνάδουν με την κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα, επειδή δεν υπάρχουν αρκετά ιστορικά δεδομένα για τον βαθύ ωκεανό.
«Δεν περιμέναμε να βλέπουμε παραλλαγές από ώρα σε ώρα και μέρα με τη μέρα τόσο βαθιά», είπε ο Meinen. «Υπάρχουν διεργασίες στον βαθύ ωκεανό που κάνουν τα πράγματα να αλλάζουν γρήγορα και δεν ξέρουμε πραγματικά ποιες είναι αυτές οι διαδικασίες», συμπλήρωσε.
Οι επιστήμονες κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι οι θερμοκρασίες στα μεγάλα βάθη των ωκεανών πρέπει να λαμβάνονται τουλάχιστον κάθε χρόνο για να κατανοήσουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις.