Μία αιφνιδιαστική και άκρως απόρρητη έρευνα σε σκάφος ΜΚΟ στη Λέσβο, που έλαβε χώρα στις 5 Σεπτεμβρίου 2020, άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι για τη δράση μελών ανθρωπιστικών οργανώσεων που μπήκαν στο μικροσκόπιο της ΕΥΠ, της Αντιτρομοκρατικής και της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Μυτιλήνης. Στο διαβιβαστικό της υπόθεσης, που αποκαλύπτεται από το ethnos.gr, αναφέρεται ότι μέλη ΜΚΟ παρακολουθούσαν συστηματικά τις επικοινωνίες του Λιμενικού και είχαν «μεγάλη επιρροή» στον καταυλισμό της Μόριας (που πια δεν υπάρχει μετά την πυρκαγιά).
Στην έφοδο σε σκάφος ΜΚΟ στη Λέσβο οι αστυνομικοί κατάσχεσαν το επιχειρησιακό τετράδιο ΜΚΟ, χάρτες και σημειώσεις, ενώ κατασχέθηκαν αντικείμενα που εξετάστηκαν ενδελεχώς στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών. Τα στελέχη της ΕΥΠ και της ΕΛ.ΑΣ. εντυπωσιάστηκαν από τις επικοινωνίες των μελών του πληρώματος του σκάφους με μέλη άλλων ΜΚΟ για ανταλλαγή πληροφοριών, σε σχέση με μετανάστες που ήρθαν ή θα έρχονταν από την Τουρκία στην Ελλάδα. Στο επιχειρησιακό τετράδιο υπήρχαν λεπτομέρειες για τον τόπο εκκίνησης στα τουρκικά παράλια, το χρόνο ταξιδιών, την ηλικία, το φύλο και τη χώρα καταγωγής των επιβαινόντων στη λέμβο.
Μέλη ΜΚΟ φέρονται, σύμφωνα με την Αστυνομία, να είχαν «λεπτομερείς χάρτες των ζωνών διαμονής αλλοδαπών στο μέχρι πρότινος Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας. Επίσης, διαπιστώθηκε προβολή της δράσης της ΜΚΟ σε μεγάλο αριθμό των μέχρι πρότινος διαβιούντων στον ΚΥΤ της Μόριας με τη διανομή έντυπου υλικού, με σκοπό την περαιτέρω προώθηση και αξιοποίηση των διαδικασιών της παράνομης δράσης τους».
Εκτός αυτού βρέθηκαν «πίνακες αφίξεων λέμβων από 1 Μαρτίου 2020 στη Λέσβο. Πίνακες επιχειρούμενων μεταναστευτικών ροών προς τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος) από 1 Μαρτίου 2020 που δεν τελεσφόρησαν, με στοιχεία που προέρχονται από διαδικτυακή σελίδα και από τουρκικές κυβερνητικές ιστοσελίδες. Χάρτης της ακτογραμμής της νήσου Λέσβου με προσδιορισμένα τα σημεία ελλιμενισμού σε αυτές αλλά και τα αντίστοιχα σημεία εκκίνησης των ροών από τις τουρκικές ακτές».
Στο διαβιβαστικό της υπόθεσης αναφέρεται ότι «μέλη ΜΚΟ προέβαιναν στη συστηματική παρακολούθηση, καταγραφή και αποτύπωση των επικοινωνιών του Λιμενικού Σώματος κατά την επιχειρησιακή του δράση για την προστασία των θαλάσσιων συνόρων».
Ποιοι είναι οι συλληφθέντες
Η έρευνα της ΕΥΠ και της ΕΛ.ΑΣ. ξεκίνησε στις 23 Μαΐου 2020 και ολοκληρώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2020 στη Λέσβο, ύστερα από πληροφορίες για παράνομη δράση τεσσάρων ΜΚΟ που συνδέονται με το μεταναστευτικό.
Στο πλαίσιο των ερευνών εξετάστηκε σειρά μαρτύρων, έγινε έφοδος σε σκάφος ΜΚΟ στη Λέσβο, όπως και άρση του απορρήτου των επικοινωνιών από τον «κοριό» της ΕΛ.ΑΣ. Συνολικά, ταυτοποιήθηκαν 33 άτομα, ανάμεσά τους εφτά μέλη διοικητικών συμβουλίων τεσσάρων ΜΚΟ και 24 άτομα που συμμετείχαν στις συνθέσεις πληρώματος του σκάφους από τον περασμένο Ιούνιο μέχρι σήμερα (εκ των οποίων 19 Γερμανοί, 2 Ελβετοί, μία Γαλλίδα, μία Βουλγάρα και ένας Ισπανός). Επίσης, ταυτοποιήθηκαν δύο γυναίκες, μία από την Αυστρία (ιδρυτικό μέλος ΜΚΟ) και μία από τη Νορβηγία, που φέρονται να είχαν δράση στην Τουρκία και να συνδέονται με τα μέλη των ΜΚΟ στην Ελλάδα.
Παράλληλα, προέκυψε διασύνδεση δύο ΜΚΟ, οι έδρες των οποίων βρίσκονται στην ίδια διεύθυνση στο Βερολίνο Γερμανίας, σε χρήση τηλεφωνικού αριθμού σε κλειστή κρυπτογραφημένη ομάδα της εφαρμογής επικοινωνίας «Signal» που χρησιμοποιείται από μέλη του σκάφους με έδρα τη Λέσβο.
Πώς δρούσαν
Οι κατηγορούμενοι φέρονται, σύμφωνα με όσα τους αποδίδονται, να χρησιμοποιούσαν εφαρμογή τηλεφωνικών συνδέσεων, που σχετίζεται με την ενεργοποίηση επιχειρήσεων διάσωσης, με σκοπό να δυσχεράνουν το επιχειρησιακό έργο του Λιμενικού κατά το χρόνο που εξελίσσονταν τα ταξίδια των προσφύγων και μεταναστών.
«Πραγματοποιούσαν κατά τη διάρκεια των διακινήσεων επικοινωνία με την… (αναφέρεται όνομα εφαρμογής) και με τους ευρισκόμενους στη λέμβο μετανάστες, δίνοντας εντολές και οδηγίες για συγκέντρωση και αποστολή στοιχείων που αφορούν σε αυτές (στίγματα, παραπλέοντα σκάφη, αριθμό επιβαινόντων, σύνθεση αυτών, φωτογραφίες των σκαφών της ελληνικής ακτοφυλακής που επιχειρεί στα σύνορα κλπ). Αναλάμβαναν τη συγκέντρωση των παραπάνω στοιχείων και τη διαβίβασή τους, ως ενδιάμεσα πρόσωπα στο… (αναφέρεται όνομα εφαρμογής), προκειμένου να κινηθούν οι σχετικές διαδικασίες κατά την εξέλιξη των ταξιδιών».
Στο διαβιβαστικό της υπόθεσης σημειώνεται:
«Παρέχουν (σ.σ. τα μέλη των ΜΚΟ) κάθε δυνατή συνδρομή κατά την εξέλιξη των ταξιδιών. Αναζητούν και έρχονται σε επικοινωνία στην Τουρκία με αλλοδαπούς των οποίων η διεκπεραίωση στις ελληνικές ακτές δεν τελεσφόρησε με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών και φωτογραφικού υλικού της επιχειρησιακής δραστηριότητας της ελληνικής ακτοφυλακής. Διατηρούν επικοινωνία με αλλοδαπούς που έχουν ήδη διακινηθεί και βρίσκονται στην Ελλάδα με στόχο τη στρατολόγησή τους προς περαιτέρω εξυπηρέτηση των σκοπών της δράσης τους που συνίσταται στην αδιάκοπη συνέχιση εξέλιξης των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία προς την Ελλάδα».
«Στόχος η πίεση»
Τα σχετικά έγγραφα της ΕΛ.ΑΣ. καταγράφουν ότι στόχος των κατηγορουμένων ήταν η άσκηση πίεσης στις ελληνικές Αρχές: «Επιδίωκαν να ασκηθεί πίεση στις αρμόδιες για τη φύλαξη και ασφάλεια των συνόρων Αρχές που ενεργούν στο πλαίσιο της επιχειρησιακής τους δράσης για τη ματαίωση ανοίγματος από τα οργανωμένα κυκλώματα διακίνησης μεταναστών νέων θαλάσσιων οδών παράνομης μετανάστευσης από την Τουρκία προς την Ε.Ε.
Η αναφερόμενη πίεση που υποστηρίζεται επιχειρησιακά από μέλη του πληρώματος του αγκυροβολημένου στη νήσο Λέσβο σκάφους…, υλοποιείται τόσο με τηλεφωνικές κλήσεις στις συνδέσεις τους… προς τις αρμόδιες λιμενικές Αρχές όσο και με κλήσεις κατά το χρόνο εξέλιξης των ταξιδιών και δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ακριβούς σε τακτά χρονικά διαστήματα στίγματος της λέμβου με τους παράτυπους μετανάστες με την ειδικότερη επισήμανση ελληνικά/τουρκικά/ διεθνή ύδατα, τον ακριβή αριθμό των επιβαινόντων στη λέμβο, τις θέσεις των παραπλεόντων πλοίων και φωτογραφίες αυτών, συμπεριλαμβανομένων σε αυτά και των σκαφών της ελληνικής ακτοφυλακής που επιχειρεί , δημοσιοποιώντας την επιχειρησιακή για την προστασία των συνόρων δραστηριότητά τους, που δύναται αντικειμενικά λόγω του απορρήτου χαρακτήρα της αποστολής τους να προκαλέσει κίνδυνο στα συμφέροντα της χώρας ή στις διεθνείς σχέσεις αυτής ή στα οικονομικά της συμφέροντα και στη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας του Covid-19, διευκολύνοντας έτσι την κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια διακίνηση μεγάλου αριθμού υπηκόων τρίτων χωρών στο νησί της Λέσβου (σε απόπειρα 27 περιπτώσεις και πέντε τετελεσμένες)».
