του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Απέδρασε στ’ άστρα η περίφημη σολίστ στην κιθάρα, η κιθαρίστρια του Μάνου Χατζιδάκι, αλλά και άλλων σπουδαίων συνθετών μας, η όμορφη Στέλλα Κυπραίου.
H Στέλλα Κυπραίου γεννήθηκε στον Πειραιά και σπούδασε στο Eλληνικό Ωδείο Aθηνών ανώτερα θεωρητικά, πιάνο και πήρε το δίπλωμα κιθάρας με Άριστα παμψηφεί και A΄ βραβείο. Έδωσε ρεσιτάλ σε πόλεις της Eλλάδας και του εξωτερικού και συνεργάστηκε σε ηχογραφήσεις δίσκων και συναυλίες με σημαντικούς έλληνες συνθέτες όπως οι: Μ. Θεοδωράκης, Γ. Mαρκόπουλος, Δ. Σαββόπουλος, Στ. Ξαρχάκος, Μ. Χριστοδουλίδης, Ελ. Καραΐνδρου, Χρ. Λεοντής, Ν. Kυπουργός, N. Mαμαγκάκης κ.α.
Έκανε ευφάνταστες διασκευές, ενορχηστρώσεις και συνθέσεις τραγουδιών για μικρή και μεγάλη ορχήστρα. Συμμετείχε στην ηχογράφηση του δίσκου “Ερωτική μουσική για σόλο κιθάρα” (1981) του Νίκου Μαμαγκάκη.
Διετέλεσε καθηγήτρια κιθάρας για πολλά χρόνια και συγχρόνως υπήρξε μέλος της Ορχήστρας των Xρωμάτων καθώς και του Mουσικού συνόλου “Mάνος Xατζιδάκις”. Ήταν μόνιμη συνεργάτης του Mάνου Xατζιδάκι από το 1979.
Το 1988, η Στέλλα Κυπραίου κυκλοφόρησε με την δισκογραφική εταιρία του Μάνου Χατζιδάκι “Σείριος”, τον δίσκο “Παράξενο φορτίο”· ένα κύκλο τραγουδιών σε σύνθεση και ενορχήστρωση δική της. Το βιβλίο “Strange burden”, αφορά στην αποτύπωση αυτού του ηχητικού υλικού σε παρτιτούρα.
Ο δίσκος περιλαμβάνει μια οργανική εισαγωγή για κιθάρα και έντεκα λαϊκά τραγούδια με “έντεχνο” προσανατολισμό τόσο στο μελωδικό τους μέρος, όσο και στην ενορχήστρωση. Οι στίχοι των τραγουδιών υπογράφονται από την Αγαθή Δημητρούκα και τραγουδά ο Γιάννης Θωμόπουλος. Το εξώφυλλο σχεδίασε ο Γιώργος Σταθόπουλος.
Στον δίσκο έπαιξαν οι μουσικοί, του Χατζιδάκι κυρίως:
Θύμιος Παπαδόπουλος: κλαρίνο, φλάουτο
Σωκράτης Άνθης: τρομπέτα
Βαγγέλης Σκούρας: κόρνο
Δημήτρης Βράσκος: βιολί
Στάμος Σέμσης: βιόλα, βιολί
Στέλιος Ταχιάτης: βιολοντσέλο
Ανδρέας Ροδουσάκης: κόντρα-μπάσσο
Κώστας Ζαριδάκης: μπουζούκι, μπαγλαμά, τζουρά
Τάσος Καρακατσάνης: πιάνο
Νίκος Αντύπας: κρουστά
Στέλλα Κυπραίου: κιθάρα
Παραθέτουμε στη συνέχεια ένα βίντεο, στο οποίο ακούγεται ο Μάνος Χατζιδάκις να μιλάει για το «Παράξενο φορτίο» της Στέλλας Κυπραίου και ακολουθεί το ομώνυμο ορχηστρικό κομμάτι για δύο κιθάρες που έπαιξε η ίδια και αποτελούσε την εισαγωγή του δίσκου.
Στη μνήμη του Μάνου Χατζιδάκι κυκλοφόρησε ένα σπουδαίο δίσκο: “Eρωτική πολυρυθμία” (MBI, 2004), ήτοι 21 ορχηστρικά του Μάνου Χατζιδάκι, σε μεταγραφή για κιθάρα και μαντολίνο από την ίδια την Στέλλα Κυπραίου. Η Κυπραίου διάλεξε αποκλειστικά οργανικά θέματα του συνθέτη και όχι μελωδίες γνωστών τραγουδιών του. Άντλησε το υλικό κυρίως από την κινηματογραφική μουσική του συνθέτη (“America America”, “TopKapi”, “Never on Sunday”, “Memed My Hawk”, “Sweet Movie”, “Χαμένα όνειρα”, “Ταξίδι του μέλιτος”), αλλά και από άλλα έργα (“Χαμόγελο της Τζοκόντας”, “Ρυθμολογία”, “Η εποχή της Μελισσάνθης”, “Reflections”, “Αθανασία”, “Τα παράλογα”, “Πορνογραφία”, “Τραγούδια της αμαρτίας”). Ένα ορχηστρικό πανόραμα δηλαδή της μουσικής του Μάνου Χατζιδάκι που απλώνεται σε τέσσερις δεκαετίες.
Από τις είκοσι μία μελωδίες του δίσκου οι πέντε είναι για σόλο κιθάρα, ενώ οι υπόλοιπες έχουν μεταγραφεί για ντούο κλασικής κιθάρας και μαντολίνου, που υπήρξε επίσης από τα πολύ αγαπημένα όργανα του συνθέτη. Μαντολίνο παίζει εξαιρετικά η Βιβή Γκέκα. Στο ακροτελεύτιο “Νυχτερινό” από το “Sweet Movie” έχει προστεθεί κι ένας ατμοσφαιρικός φωνητικός βοκαλισμός.
Οι μεταγραφές της Κυπραίου είναι σπουδές! Πρόκειται για αναδημιουργία, τολμώ να πω, με χατζιδακικές πάντα αρχές. Όσο κι αν ακούω αυτόν τον δίσκο δεν χορταίνω: την φαντασία, την καθαρότητα, την μουσικότητα, την ερωτική πολυρυθμία.
Αιωνία η μνήμη της!
