Ο συγγραφέας Georgi Gospodinov είναι ο φετινός μεγάλος νικητής του Διεθνούς Βραβείου Booker, του σημαντικότερου λογοτεχνικού βραβείου, για το μυθιστόρημά του Χρονοκαταφύγιο (Времеубежище), μεταφρασμένου στα αγγλικά από την Angela Rodel. Είναι ο πρώτος Βούλγαρος συγγραφέας που του απονέμεται το Διεθνές Βραβείο Booker.
Η βράβευση συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 λιρών που μοιράζονται από κοινού ο συγγραφέας και η μεταφράστρια του βιβλίου, δίνοντάς τους ισότιμη αναγνώριση. Η ανακοίνωση του μεγάλου νικητή έγινε από την πρόεδρο της επιτροπής, τη συγγραφέα Leïla Slimani, χθες το βράδυ, την Τρίτη 23 Μαΐου 2023, στο Sky Garden του Λονδίνου.
H Leïla Slimani αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Είναι ένα σπουδαίο μυθιστόρημα για την Ευρώπη, μια ήπειρο που χρειάζεται ένα μέλλον, όπου το παρελθόν ανακατασκευάζεται και η νοσταλγία είναι ένα δηλητήριο. Μας προσφέρει μια προοπτική για το πεπρωμένο χωρών όπως η Βουλγαρία, που έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της ιδεολογικής σύγκρουσης μεταξύ της Δύσης και του κομμουνιστικού κόσμου».
Το Χρονοκαταφύγιο έχει τιμηθεί και το 2021 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος Βουλγαρίας καθώς και με το Βραβείο Strega Europeo, το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της Ιταλίας.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση Αλεξάνδρας Ιωαννίδου.
Στο Χρονοκαταφύγιο ο Gospodinov με τρυφερότητα, χιούμορ και μοναδική ενσυναίσθηση παρατηρεί τη σύγχρονη Ευρώπη και δημιουργεί δύο παράλληλες χώρες: το παρελθόν και το μέλλον. Συνδυάζοντας την ειρωνεία και τη νοσταλγία, μας μεταφέρει σε διαφορετικά μέρη και εποχές για να αντιμετωπίσει την αβεβαιότητα του μέλλοντος, σε ένα γοητευτικό ταξίδι στην απέραντη ήπειρο του χθες.
O Georgi Gospodinov (Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ) γεννήθηκε το 1968. Είναι ένας από τους πιο μεταφρασμένους Βούλγαρους συγγραφείς μετά το 1989, ενώ συγκαταλέγεται στους πιο εφευρετικούς και τολμηρούς λογοτέχνες της Ευρώπης.
Το πρώτο του βιβλίο Φυσικό μυθιστόρημα (Ίκαρος, 2020) κυκλοφόρησε το 1999, έγινε διεθνές best seller, μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες και χαρακτηρίστηκε από το New Yorker ως ένα «αναρχικό-πειραματικό ντεμπούτο». Το δεύτερο μυθιστόρημά του Περί φυσικής της μελαγχολίας (Ίκαρος, 2018) κέρδισε πολλά λογοτεχνικά βραβεία, μεταξύ άλλων το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος στη Βουλγαρία (2013), το ελβετικό βραβείο Jan Michalski Preis (2016) και το πολωνικό βραβείο Angelus (2019). Έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 15 γλώσσες. Το τρίτο του μυθιστόρημα Χρονοκαταφύγιο (Ίκαρος, 2021) κυκλοφόρησε το 2020. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος στη Βουλγαρία (2021), με το βραβείο Strega Europeo (2021) καθώς και με το Διεθνές Βραβείο Booker (2023).
Έχει διδάξει στο Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής του Πανεπιστήμιου Humboldt στο Βερολίνο και εργάστηκε ως επισκέπτης συγγραφέας στο Berliner Künstlerprogramm des DAAD και στο Wissenschaftskolleg zu Berlin.
Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορούν ακόμη τα βιβλία του:
Περί φυσικής της μελαγχολίας (2018) [μυθιστόρημα] – μτφρ.: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
Φυσικό μυθιστόρημα (2020) [μυθιστόρημα] – μτφρ.: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
Εκεί όπου δεν είμαστε (2022) [ποιήματα] – ανθολόγηση-μετάφραση: Αυγή Λίλλη
