Ο Δήμος Παύλου Μελά απέδωσε τιμή στους 14 πατριώτες που εκτελέστηκαν άνανδρα στην Ευκαρπία, πριν από 79 χρόνια, στις 31 Ιουλίου του 1944, από τις Γερμανικές κατοχικές δυνάμεις και τους Έλληνες συνεργάτες τους, βυθίζοντας στο πένθος τις οικογένειές τους, την Ευκαρπία και ολόκληρη την αγωνιζόμενη Ελλάδα.
Τα 14 παλικάρια θυσιάστηκαν για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια και έγραψαν μια από τις πιο ένδοξες σελίδες εθνικής αντίστασης, σηκώνοντας ανάστημα στον ναζισμό.
Τα ονοματεπώνυμα των 14 ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΩΝ της ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΓΑΠΟΓΛΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΤΖΕΜΟΓΛΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΛΕΦΕΣΗΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΧΡΙΜΑΝΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΛΚΟΓΛΟΥ
ΠΑΥΛΟΣ ΜΙΛΚΟΓΛΟΥ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΡΜΑΚΛΗΣ
ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΤΕΝΕΚΕΤΖΗΣ
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΤΣΙΝΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΝΟΣ
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΤΣΙΚΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΧΤΣΙΔΗΣ
Η ετήσια τελετή που πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου 29 Ιουλίου 2023, ξεκίνησε με δοξολογία στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου & Αγίου Χρυσοστόμου της Ευκαρπίας και συνεχίστηκε στο Μνημείο των 14 παλληκαριών, τόπο μνήμης για τους ήρωες που ύψωσαν ανάστημα στον εχθρό υπερασπιζόμενοι την πατρίδα.
Η τελετή στο Μνημείο ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση από τον Ιερέα Δημήτριο Βλασάκη και στη συνέχεια ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης απηύθυνε χαιρετισμό για τους 14 Αθάνατους Ήρωες που αποτελούν ένα φωτεινό παράδειγμα αυταπάρνησης για τις νέες γενιές.
«Φέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από την άνοδο στην εξουσία των ναζί στη Γερμανία, καθώς στις 30 Ιανουαρίου του 1933, ο Αδόλφος Χίτλερ ονομάστηκε καγκελάριος, και αυτό μας υπενθυμίζει ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της βραβευμένης με Νόμπελ αμερικανοεβραίας ποιήτριας Λουίζ Γκλικ που γράφει στο ποίημα Άγρια Ίρις, στην ομώνυμη συλλογή της πως ‘’ό,τι επιστρέφει από τη λήθη επιστρέφει για να βρει φωνή’’».
σημείωσε ο Δήμαρχος και ακολούθως αναφέρθηκε στο θλιβερό τοπίο της εποχής:
«Σήμερα ταξιδεύει η σκέψη μας στο θλιβερό τοπίο της περιόδου 1941 -1944: χωριά ολόκληρα που πυρπολήθηκαν και λεηλατήθηκαν, φυλακές, στρατόπεδα συγκέντρωσης, τόποι εκτελέσεων, θάνατοι, βομβαρδισμοί, ανταρτοπόλεμος, αντίποινα των κατοχικών δυνάμεων, πείνα, λιμός, σκελετωμένοι άνθρωποι νεκροί στο δρόμο να συλλέγονται με κάρα. Θυμόμαστε, τους γενναίους της Ευκαρπίας, το Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Παύλου Μελά που εξελίχθηκε σε βασική δεξαμενή ομήρων για τα γερμανικά εκτελεστικά αποσπάσματα και την τούμπα, το ύψωμα ακριβώς απέναντι από το στρατόπεδο που ήταν τόπος εκτελέσεων».
Ο Δημήτρης Δεμουρτζίδης ολοκλήρωσε την ομιλία του υπενθυμίζοντας τη δημιουργία Μουσείου – Εκθεσιακού Χώρου Εθνικής Αντίστασης στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά.
«Γι αυτόν τον λαό που ανέδειξε η κατοχή και ήταν αντάξιος των παραδόσεων της Ρωμιοσύνης, ο Δήμος Παύλου Μελά βαδίζει προς το μέλλον με πράξεις και αξιοποιούμε το εμβληματικό κτήριο Α2, μέσα στο πρώην στρατόπεδο και υπό διαμόρφωση Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά. Σε αυτό το μουσείο, χιλιάδες κάτοικοι και επισκέπτες της πόλης μας, θα μαθαίνουν για τη θυσία των προγόνων μας και έτσι θα κάνουμε το χρέος μας, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση και θα παραδώσουμε τη σκυτάλη της μνήμης και της ιστορίας στα παιδιά μας».
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Παντελής Νιγδέλης, ο οποίος υπενθύμισε ιστορίες ανδρείας και αντίστασης στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, στα Καλάβρυτα, στις φυλακές Λιβαδειάς, στο Δίστομο, στον Χορτιάτη και στη συνέχεια αναφέρθηκε στα γεγονότα της Ευκαρπίας:
«Μετά τη μάχη της Κρήτης, οι Γερμανοί έφεραν στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά, πολλούς Εγγλέζους αιχμαλώτους. Επειδή η Ευκαρπία ήταν το κοντινότερο μέρος στο στρατόπεδο, οι συμπατριώτες μας αντιστασιακοί είχαν μέλημα να βοηθούν τους αιχμαλώτους και να τους δραπετεύουν με κίνδυνο της ζωής τους. Έτσι γλίτωσαν Εγγλέζους, Ρώσους και Σέρβους. Άλλες φορές μερικοί μεμονωμένοι αιχμάλωτοι που δραπέτευαν τη νύχτα, χτυπούσαν μια Ευκαρπιώτικη πόρτα, να τους δώσει βοήθεια. Όταν η Γερμανία ήταν ακόμη στις δόξες της, οι αγωνιστές της Ευκαρπίας προσέφεραν πάλι με το δικό τους κίνδυνο, στέγη και ψωμί, σε τραυματισμένους αντάρτες και κυνηγημένους πατριώτες. Έτσι η Ευκαρπία πρωτοστατούσε σε κάθε χτύπημα και σαμποτάζ των κατακτητών μέχρι τη μαύρη μέρα της 31ης Ιουλίου του 1944. Ξημερώματα, ισχυρές Γερμανικές δυνάμεις κύκλωσαν την Ευκαρπία. Συγκέντρωσαν τους κατοίκους στην πλατεία και με έναν κατάλογο ζήτησαν 17 ονόματα πατριωτών. Από αυτούς εντόπισαν τους 14 τους συγκέντρωσαν και μάταια τους ανέκριναν για να μαρτυρήσουν τους συνεργάτες τους. Από εκεί τους οδήγησαν εδώ, στο Μνημείο και τους εκτέλεσαν, προσθέτοντας μια ακόμη θηριωδία στην ατέλειωτη λίστα των ομαδικών και ατομικών εκτελέσεων της περιόδου 1941-1944».
Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης, η Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου που τόνισε ότι σε ένα κόσμο με τυφλή βία και ανασφάλεια, η μνήμη δεν πρέπει να αδρανοποιείται για να μην επαναληφθούν παρόμοια εγκλήματα.
Στεφάνια κατέθεσαν στην Τελετή Μνήμης, ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης, ο Συμεών Κουπελόγλου, Βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης της Ελληνικής Λύσης – Κυριάκος Βελόπουλος, ο Μιχάλης Κούτας, εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, η Βούλα Πατουλίδου, Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ο Αθανάσιος Κίκης, Πρόεδρος της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Απόστολου Τζιτζικώστα, ο Δημήτρης Απατσίδης, Πρόεδρος της ΚΕΥΝΣ του Δήμου Νεάπολης – Συκεών και εκπρόσωπος του Δημάρχου Σίμου Δανιηλίδη, ο Γιώργος Λίλτσης, Δημοτικός Σύμβουλος Παύλου Μελά και επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης Ανατροπή, ο Δημήτρης Δεληγιάννης, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, που κατέθεσε για τον Μικρασιατικό Σύλλογο ΟΥΣΑΚ, η Αθανασία Ιωαννίδου, από το Σωματείο Ένωση Μακεδονία και ο Νικόλαος Γκελεφέσης, συγγενής των θυμάτων.
Ακολούθως έψαλαν όλοι τον Εθνικό ύμνο και η τελετή ολοκληρώθηκε με δεξίωση στον περιβάλλοντα χώρο του Μνημείου.
Στην τελετή μνήμης παραβρέθηκαν επίσης, η Νεκταρία – Ελευθερία Αγγελάκη, πολιτεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Δικηγόρος – Εργατολόγος, οι Αντιδήμαρχοι και Εντεταλμένοι Μιχάλης Χριστοδούλου, Κωνσταντίνος Στούπας, Ιωσήφ (Άκης) Αράπογλου, Σάκης Λαζαρίδης, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Κυριάκος Εκμεκτσόγλου, Γιώργος Ιωαννίδης, από το Τοπικό Συμβούλιο Ευκαρπίας η Πρόεδρος Σοφία Αποστολίδου και το μέλος Γιώργος Ασλανίδης, ο Τοπικός Σύμβουλος Σταυρούπολης Χρήστος Μακρόπουλος,
συγγενείς των θυμάτων και άλλοι κάτοικοι της Ευκαρπίας.
Παρουσίασε η Αγγελική Νιγδέλη.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Τμήμα Πολιτισμού, με την υποστήριξη των Τμημάτων Καθαριότητας, Περιβάλλοντος & Πρασίνου, Καθημερινότητας & Άμεσης Επέμβασης, Διαχείρισης & Συντήρησης Οχημάτων.