Οικονομική κρίση, κοινωνική κρίση, κλιματική κρίση, ενεργειακή κρίση, πανδημία.. αποδεικνύουν πως δεν υπάρχει πια σταθερότητα, μόνο μεταβλητότητα, πολυπλοκότητα και συνεχής προσαρμοστικότητα. Η ζωή όμως αξίζει σε κάθε της έκφανση.
Αν θέλουμε να μην κρυώσουμε τον επόμενο χειμώνα, θα ζεσταθούμε το καλοκαίρι “όχι στα κλιματιστικά”, θα μείνουμε στο σπίτι “τηλε-εργασία”, θα περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας “Κυριακή χωρίς αυτοκίνητο”. Στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε μια προσπάθεια βέλτιστης διαχείρισης των αποθεμάτων.
Ναι, υπάρχει πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανιας. Ναι, επηρεάζει την Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία.
Στα 20 χρόνια της επαγγελματικής μου πορείας θυμάμαι μια αέναη προσπάθεια μείωσης του ρυθμού της κλιματικής αλλαγής και προστασίας του περιβάλλοντος, αναπτύσσοντας αυτόνομα συστήματα για την κάλυψη βασικών αναγκών του ανθρώπου.
Προσωπικά έχω μελετήσει την υδροδότηση με τεχνικές αφαλάτωσης και χρήση ηλιακής και αιολικής ενέργειας. Καθώς πρόβλημα μου ήταν η άλμη, εξέτασα την επαναχρησιμοποίηση της για παραγωγή ενέργειας. Βρέθηκα σε ερευνητική ομάδα για την παραγωγή ενέργειας από βιομάζα, γεωθερμία κ.α. Παρακολούθησα την ποτάμια δράση και την υδροηλεκτρική ενέργεια. Ηγήθηκα ομάδας που βραβεύτηκε από την ΕΕ για τις περιβαλλοντικά φιλικές καλλιεργητικές πρακτικές σε ελαιώνες, γιατί πετύχαμε σε 5 έτη εφαρμογής μετρήσιμα αποτελέσματα μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα. Από την ΕΕ βραβευτηκαμε και για το έργο “Κυκλική Οικονομία σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις” για τις καλές πρακτικές βιομηχανικής συμβίωσης, όπου το απόβλητο του ενός έγινε προϊόν του άλλου.
Αυτή είναι όμως η μία πλευρά του νομίσματος. Στην άλλη όψη υπάρχει η εξάρτηση των πάσης φύσεως καθημερινών δραστηριοτήτων του ανθρώπου από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον γαιάνθρακα, λιγνίτη. Και αυτό ακριβώς είναι σήμερα το τρωτό μας σημείο. Και το θετικό της υπόθεσης είναι πως πλέον το ξέρουμε. Γιατί ένα είναι δύσκολο να βρεις, αυτό για το οποίο δεν ψάχνεις. Και όπως έχει πει και ο Νίκος Καζαντζάκης “Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει”.